سردرد یکی از رایج‌ترین ناراحتی‌ها در بدن است که همه افراد زمانی از آن رنج می‌برند. سردرد میتواند مانند حس تپش در جمجه یا سوزن سوزنی شدن باشد.
سردرد میتواند تقریباً در هر قسمت از جمجمه تأثیر بگذارد، سردردهای پیشانی یکی از شایع‌ترین آنها است.
سردردهای پیشانی را می‌توان ضرباندار یا تیز توصیف کرد. نسبت به علائم، پزشک میتواند علت را تعیین کند.
در ادامه‌ی مطلب انواع سردرد پیشانی و درمانهای مناسب سردرد توضیح داده شده است.
انواع مختلف سردرد پیشانی
سردرد پیچیده‌تر از آن است که فکر می‌کنید، و ممکن است ناشی از عفونت، عارضه جانبی, التهاب، بیماری عروقی باشد یا به دلیل آسیب‌های جسمی ایجاد شوند. برخی از داروها نیز ممکن است تعادل هورمونی شما را بر هم بزنند و منجر به سردرد شوند. در زیر برخی از شناخته شده‌ترین انواع سردرد پیشانی، علائم، علل و نحوه درمان آنها آورده شده است.
سردرد تنشی
سردرد تنشی یکی از رایج‌ترین انواع سردرد است که با درجات مختلف درد، از متوسط تا شدید، در یک یا دو طرف پیشانی و پوست سر همراه است، و غالباً به عنوان یک درد مبهم در سر همراه با احساس تنگی که به دور پیشانی می‌پیچد توصیف می‌شود. سردردهای تنشی اغلب با میگرن اشتباه گرفته می‌شوند، زیرا ممکن است علائم تهوع و استفراغ نیز به همراه داشته باشند.
سردردهای تنشی را می‌توان با داروهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا آسپرین تسکین داد. در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است داروهای قوی مانند ناپروکسن، کتورولاک یا حتی مواد افیونی تجویز کند. در موارد نادر که مسکن‌ها سردرد تنشی شما را تسکین نمی‌دهند، ممکن است یک داروی شل کننده عضله یا داروی ضد افسردگی به صورت مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRI) برای شما تجویز شود، زیرا این داروها به تثبیت سطح سروتونین در مغز کمک می‌کنند.
میگرن
سردرد میگرنی اغلب برای توصیف سردرد “شدید” استفاده می‌شود. حساسیت به صدا، نور و بو اغلب منجر به سردردهای میگرنی می‌شود. درد معمولاً در یک طرف سر قرار دارد، اما برخی از افراد ممکن است از دو طرف درد داشته باشند. درد غالباً با عنوان درد ضرباندار یا کوبنده توصیف می‌شود و ممکن است با انجام فعالیت‌های جسمی بیشتر شود.
زنان بیشتر از مردان تحت تأثیر سردردهای میگرنی قرار می‌گیرند. از بین هر 5 زن یک نفر مبتلا به میگرن است در صورتی که این نسبت در مردان 1 به 15 است. سردردهای میگرنی معمولاً در اوایل بزرگسالی رخ می‌دهد و میتواند در مدت طولانی پیشرفت کند. سر درد میگرنی اصولا با یک علامت هشدار دهنده مانند یک اختلال بینایی یا حسی موقت که معمولاً یک ساعت قبل از شروع سردرد رخ می‌دهد، همراه است.
علت دقیق سردردهای میگرنی مشخص نیست، اما با عوامل خاصی مانند شروع قاعدگی، استرس و برخی غذاها یا نوشیدنی‌ها در ارتباط است. سردردهای میگرنی را می‌توان با داروهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن و آسپرین درمان کرد، اما پزشک همچنین ممکن است دسته دیگری از داروها به نام تریپتان را تجویز کند.
سر درد سینوسی
جمجمه شما کیسه‌های پر از هوا در داخل پیشانی، گونه‌ها و پشت پل‌های بینی دارد. در مواقع وجود عفونت، مانند سرماخوردگی یا آلرژی، به دلیل وجود عفونت در مخاط بینی یا مجاری هوایی فوقانی، نواحی ممکن است ملتهب شوند. دهانه‌های کوچک سینوس‌ها به بینی مسدود شده و منجر به ایجاد فشار در داخل سینوس‌ها می‌شود. این عارضه معروف به سینوزیت است و میتواند دلیل سردرد باشد.
سردردهای سینوسی غالباً به عنوان دردی ثابت و نبض‌دار در صورت، اطراف چشم، گونه‌ها و پیشانی احساس می‌شود. سر درد سینوسی در اوایل صبح بدتر است و رو به شب بهتر می‌شود. درد ممکن است با تحرک بدتر شود، و حتی به دندان‌ها، فک بالا و سایر قسمت‌های سر گسترش یابد.
درمان سردرد سینوسی شامل درمان علت اصلی است که در بیشتر موارد علت اصلی عفونت یا آلرژی است. نوشیدن آب فراوان به مرطوب نگه داشتن مخاط و دفع آن کمک می‌کند. مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن می‌توانند به کاهش درد کمک کنند.
سر درد خوشه‌ای
سردرد خوشه‌ای عارضه‌ای نادر است، اما در مردان بیشتر از زنان رخ می‌دهد. سردردهای خوشه‌ای سردردهای شدیداً دردناکی است که به عنوان یک درد سوزاننده یا سوراخ کننده در یک طرف سر توصیف می‌شود. اغلب اوقات، درد در اطراف چشم یا شقیقه است. سردردهای خوشه‌ای می‌توانند به سرعت و بدون هشدار آغاز شوند. جالب است که سردردهای خوشه‌ای هر ساله در یک زمان مشخص رخ می‌دهند، مانند بهار یا پاییز. حتی ممکن است برخی افراد در اثر نوشیدن الکل یا حتی بوییدن یک عطر قوی، دچار سر درد خوشه‌ای شوند.
علت سردردهای خوشه‌ای مشخص نیست، اما در صورت بروز، این علائم غالباً با علائم جسمی مانند قرمزی و آبریزش چشم، افتادگی یک پلک و عرق صورت همراه است. حملات ممکن است بین 15 دقیقه تا سه ساعت طول بکشد و ممکن است بین یک تا هشت بار در روز رخ دهد.
موثرترین روش درمان سردردهای خوشه‌ای، اکسیژن درمانی با استفاده از ماسک یا استفاده از سوماتریپتان است. سردردهای خوشه‌ای خطرناک نیستند، اما درد عصبی آنها میتواند کیفیت زندگی را به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار دهد.
میگرن با تنش مختلط
این نوع سردرد که به عنوان میگرن مختلط یا سردرد مختلط نیز شناخته می‌شود، اغلب ترکیبی از سردردهای تنشی و میگرنی در نظر گرفته می‌شود. این عارضه در زنان شایع‌تر از مردان است.
این عارضه دارای علائمی بین تنش و میگرن است، اما بیشتر به سردردهای میگرنی شباهت دارد. سردردهای میگرنی با تنش مختلط معمولاً چهار تا 72 ساعت به طول می‌انجامند و اغلب به صورت مبهم و ضربان دار با شدت‌های مختلف مشخص می‌شوند. علائم سردردهای میگرنی با تنش مختلط شامل درد در یک یا دو طرف سر است که ممکن است با فعالیت، حالت تهوع، استفراغ، حساسیت به نور و یا صدا، گردن درد، خستگی، تحریک‌پذیری، افسردگی و بی‌حسی یا ضعف اندام افزایش یابد.
درمان سردردهای میگرنی با تنش مختلط شامل ترکیبی از مسکن‌های بدون نسخه که معمولاً حاوی کافئین هستند، داروهای ضد درد مانند استامینوفن و ایبوپروفن، تریپتان‌ها، داروهای مشتق ارگوت و داروهای ضد تهوع در صورت لزوم، می‌باشد.
سایر دلایل سردرد پیشانی
سردردهای پیشانی ممکن است ناشی از موارد مختلفی باشد. موارد زیر تنها چند دلیل از این نوع سردردهاست:
- عفونت سینوسی
- درد فک یا گردن
- آلرژی‌ها
- خستگی چشم به دلیل استفاده از رایانه
- بی‌خوابی یا سایر اختلالات خواب
- غذاهای خاصی مانند گوشت‌های حاوی نیترات
- الکل، به خصوص شراب قرمز
- کم آب شدن بدن
- افسردگی و اضطراب
- تغییرات آب و هوایی
- حالت نشستن و ایستادن نامناسب بدن
- فشار روحی
درمانهای خانگی برای سردرد پیشانی
موارد زیر در تسکین سردرد پیشانی موثر شناخته شده‌اند:
- کمپرس سرد: یک حوله را در آب سرد خیس کرده و به مدت 10 تا 15 دقیقه روی پیشانی قرار دهید. این روش همیشه راه چاره نیست، اما در بیشتر موارد باعث کاهش درد می‌شود.
- ماساژ: گردن خود را ماساژ دهید، یا از کسی بخواهید که آرام شما را ماساژ دهد. ماساژ میتواند در تسکین سردرد پیشانی خیلی سریع عمل کند.
- چای زنجبیلی: آب جوش را روی نصف قاشق غذاخوری زنجبیل ساییده یا چند برش ریشه تازه زنجبیل بریزید و بگذارید حدود پنج دقیقه دم بکشد. چای آماده است، می‌توانید کمی عسل به آن اضافه کنید. زنجبیل دارای اثر ضد التهابی و ضد دردی است و به کاهش سردرد پیشانی خفیف تا متوسط کمک می‌کند.
- منیزیم: مطالعات نشان داده است که افرادی که از میگرن و سردرد پیشانی رنج می‌برند اغلب دچار کمبود منیزیم هستند. از مولتی ویتامین‌هایی که شامل این ماده است استفاده کنید. همچنین توصیه می‌شود غذاهای غنی از منیزیم مانند کلم بروکلی، لوبیا، شیر سویا، آجیل، اسفناج را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
- آب درمانی: دو حوضچه را با آب، یکی آب سرد، یکی آب گرم، پر کنید. دو دقیقه پاها را در آب گرم نگه دارید (باعث تحریک گردش خون در پوست می‌شود)، و سپس در آب سرد (این کار باعث جریان خون در قسمت فوقانی بدن می‌شود) قرار دهید. این کار را به مدت 20 دقیقه انجام دهید؛ این روش گردش خون را تسریع می‌کند، مواد مغذی بهتر به سلول‌ها می‌رسد و بدن با سرعت بیشتری سموم را شروع می‌کند.
- به اندازه کافی بخوابید. تحقیقات نشان داده افرادی که به طور متوسط شش ساعت در روز می‌خوابند نسبت به افرادی که حداقل 7 تا 7:5 ساعت می‌خوابند، بیشتر احتمال دارد که از سردرد شدید در پیشانی رنج ببرند.
- آروماتراپی: به منظور کاهش درد می‌توانید از روش آروماتراپی و بوییدن روغن‌های اساسی استفاده کنید. روغن‌های اساسی که به کاهش سردرد کمک می‌کنند عبارتند از: روغن رزماری، نعناع، اسطوخودوس، اکالیپتوس، چوب صندل و ریحان
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
بیشتر سردردهای خفیف نیازی به مراجعه به پزشک ندارند. از این موارد به عنوان سردردهای اصلی یاد می‌شود و بیش از 90 درصد از کل سردردها را تشکیل می‌دهد. اما اگر سردرد پیشانی به حدی شدید است که میتواند زندگی روزمره شما را مختل کند، وقت آن است که برای دریافت نظر تخصصی به پزشک مراجعه کنید.
وقتی سردرد ناگهانی و شدید باشد، از 50 سالگی یا سن بالاتر شروع شود، یا در نتیجه آسیب دیدگی سر باشد، به آن سردرد ثانویه می‌گویند. این بدان معنی است که سردرد شما یک دلیل اساسی دارد و باید سریعاً درمان شود.