تاریخ: ۹ اسفند ۱۴۰۲
گردن درد یک عارضه شایع است. اگر عضلات گردن به دلیل تمایل بیش از حد به کامپیوتر یا به دلیل قوز کردن بیش از حد روی میز کار خود در حالت نامناسب قرار گرفتن ممکن است کشیده شوند. آرتروز نیز یکی از علل شایع گردن درد است. به ندرت گردن درد میتواند نشان از یک مشکل جدیتر باشد. در صورتی که درد گردن شما همراه با بیحسی یا از دست دادن توان بازوها یا دستها باشد یا اگر درد شما به شانهها و یا به پایین بازوها منتقل شد، به پزشک مراجعه کنید.
علائم و نشانههای گردن درد
علائم و نشانههای گردن درد عبارتند از:
- دردی که اغلب با نگه داشتن سر در یک مکان برای یک دوره طولانی، بدتر میشود؛ مانند زمان رانندگی یا کار با کامپیوتر
- سفتی و گرفتگی عضلات
- کاهش توانایی حرکت دادن سر
- سردرد
علل گردن درد
گردن شما انعطافپذیر است و وزن سر را تحمل میکند، همچنین گردن میتواند نسبت به صدمات و عوارضی که باعث درد و محدود کردن حرکات میشوند، آسیبپذیر باشد. علل گردن درد عبارتند از:
کشش عضلات
استفاده بیش از حد مانند ساعتها قوز کردن پشت کامپیوتر یا گوشی هوشمند، اغلب موجب کشش عضلات میشود. حتی چیزهای کوچک مانند مطالعه کردن در حالت خوابیده یا سفت گرفتن دندانها روی هم میتواند عضلات گردن را کشش دهد.
سائیدگی مفاصل
درست شبیه دیگر مفاصل بدن، مفاصل گردن نیز با گذشت سن سائیده میشوند. آرتروز باعث میشود غضروف بین استخوانها و مهرهها از بین برود. سپس استخوانها حالت سیخی (مهمیز) شکل میگیرند که این حالت حرکات مفصل را تحت تأثیر قرار میدهد و باعث درد میشود.
در هم فشردگی عصبها
فتق دیسک گردن یا سیخ شدن استخوانها در مهرههای گردن میتواند روی عصبهایی که از نخاع منشعب میشوند، فشار وارد کند. ستون فقرات گردن از استخوانهای متعددی به نام مهره تشکیل میشود که هر یک از آنها توسط یک دیسک از دیگری جدا میشود. دیسک گردن متشکل است از چند لایه بافت محکم اتصال دهندهای است که دیسک را در میان میگیرند و آن را میپوشانند. مادهی ژلاتینی مانند نرمی با قابلیت تغییر شکل در میان دیسک وجود دارد؛ هنگامی که این ماده ژلاتینی به دلیل پارگی لایههای بافت اتصال دهنده از دیسک بیرون میزند، بیماری بیرون زدگی دیسک گردن رخ می دهد.
صدمات
تصادف با خودرو اغلب منجر به آسیب شلاقی میشود. آسیب شلاقی زمانی اتفاق میافتد که سر به عقب پرتاب میشود و سپس رو به جلو میآید. این آسیب بافتهای نرم گردن را کشش میدهد.
بیماریها
بیماریهای خاص مانند رماتیسم مفاصل، مننژیت و یا سرطان میتوانند باعث گردن درد شوند.
اضطراب و گردن درد
گردن درد یکی از علائم ناشی اضطراب مداوم است. این عارضه برای هر کسی رخ نمیدهد (علائم اضطراب خیلی کم در همه بروز میکند)، اما بسیاری افراد درجاتی از گردن درد را تجربه کردهاند که طیف آن هر نقطهای از درد کم تا شدید را در بر میگیرد که همهی آن در نتیجهی اضطرابشان است.
آزمایش و تشخیص
سابقه بیماری فرد پرسیده میشود و یک آزمایش گرفته خواهد شد. حساسیت به لمس، بیحسی و ضعف عضلات و توانایی حرکت دادن سر به جلو، پشت و دو جهت چپ و راست نیز بررسی خواهد شد.
تستهای تصویربرداری
ممکن است پزشک کلینیک دستور به انجام تست تصویربرداری دهد تا دید بهتری از علل گردن درد شما بدست آورد. تستهای تصویربرداری رایج عبارتند از:
اشعه ایکس
اشعه ایکس میتواند نواحی گردن، جایی که احتمالاً عصبها و نخاع توسط استخوانهای سیخ شده به هم فشرده شدند و تغییرات در گردن را نشان دهد.
سی تی اسکن
سی تی اسکن تصویرهای اشعه ایکس گرفته شده از جهات مختلف را با هم ترکیب میکند تا نمایی چندجانبه و دقیق از ساختار درونی گردن بدست دهد.
ام آر آی (MRI)
ام آر آی از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی قوی استفاده میکند تا تصویرهایی دقیق از استخوانها و بافتهای نرم شامل نخاع و عصبهای منشعب شده از نخاع، بدست دهد.
این امکان وجود دارد که اشعه ایکس و ام آر آی مشکلات ساختاری را در گردن بیمار نشان دهند در حالی که او هیچ علائمی ندارد. مطالعات تصویربرداری برای کمک به تکمیل دقیق پرونده بیمار و معاینه وی به منظور تشخیص علل گردن درد بهترین استفاده را دارد.
تستهای دیگر
الکترومیوگرافی (EMG)
اگر پزشک کلینیک مشکوک باشد که گردن درد شما ممکن است مربوط به عصب تحت فشار باشد، احتمالاً انجام تست EMG را پیشنهاد میکند. این تست شامل قرار دادن سوزنهایی ظریف از طریق پوست به عضلات و انجام تستهایی برای اندازهگیری سرعت هدایت عصب است. این کار برای تعیین اینکه آیا عصبهای خاص درست کار میکنند یا خیر انجام میشود.
آزمایش خون
گاهی اوقات آزمایش خون میتواند شواهدی از بیماریهای التهابی یا عفونی فراهم کند که ممکن است این بیماریها باعث گردن درد شوند یا به تشدید آن کمک کنند.
درمان گردن درد
شایعترین انواع گردن درد خفیف تا متوسط معمولاً به خود مراقبتیهای دو تا سه هفتهای پاسخ مثبتی میدهند. در صورتی که گردن درد همچنان ادامه داشت، ممکن است پزشک کلینیک روشهای درمانی دیگری را به شما توصیه کند.
داروها
ممکن است پزشک برای کاهش درد، داروهایی قویتر از آنچه شما میتوانید بدون نسخه تهیه کنید، و همچنین شلکنندههای عضلانی و داروهای ضدافسردگی تری سایکل را توصیه کند.
معالجه
درمان فیزیکی
یک درمانگر فیزیکی میتواند طرز صحیح قرار گرفتن و هم محور کردن بدن و تمرینات تقویت گردن را به شما آموزش دهد. او همچنین میتواند از گرما، یخ، تحریک الکتریکی ، ورزش برای درد گردن و اقدامات دیگری استفاده کند تا به کاهش گردن درد کمک کند و از عود دوباره آن جلوگیری کند.
تحریک الکتریکی ماوراء پوستی عصب
الکترودهایی روی پوست شما نزدیک ناحیهای که درد دارد قرار داده میشود که پالسهای الکتریکی کوچکی ارسال میکند و درد را کاهش دهد.
کشش و انقباض
کشش با استفاده از وزنهها، قرقرهها و یا یک بادکنک (مثانهی هوا) انجام میشود تا به آرامی گردن را کشش دهد. این روش درمانی که تحت نظارت یک معالج حرفهای و یک فیزیوتراپیست انجام میشود، ممکن است گردن درد را تا حدی کاهش دهد؛ به خصوص درد ناشی از التهاب ریشهی عصبها.
بیتحرکی کوتاهمدت
یک طوقه یا گردنبند نرم که گردن را محافظت کند، با برداشتن فشار وارده بر ساختار گردن، به کاهش درد کمک میکند. با این حال، اگر گردنبند برای بیشتر از سه ساعت در یک زمان یا برای بیشتر از یک تا دو هفته استفاده شود، ممکن است ضرر آن بیشتر از نفعش باشد.
تزریق استروئید
ممکن است پزشک کلینیک در نزدیکی ریشهی عصبها، داخل سطوح کوچک مفاصل در استخوانهای مهرههای گردن یا داخل عضلات گردن، داروهای کورتیکواستروئیدی تزریق کند تا درد را کاهش دهد. داروهای بیحس کننده مانند لیدوکائین نیز میتواند برای کاهش گردن درد به بیمار تزریق شود.
اوزون درمانی
اوزون تراپی یک روش درمانی است که از گاز اوزون پزشکی استفاده میکند. اوزون گازی فعال از اکسیژن خالص تشکیل شده است و برای ایجاد واکنشهای درمانی در بدن استفاده میشود. دلیلی که برخی زخمها و ضایعات بهبود مییابند، در حالی که فرایند التیام برخی آسیبها بسیار کند است و ممکن است آسیبها هرگز به طور کامل بهبود نیابند، به عواملی مانند گردش خون و انرژی التیامبخشی بدن مربوط میشود. منطقه آسیب دیده برای ترمیم و بازسازی به ویتامین، مواد معدنی، اکسیژن، گردش خون مناسب، انرژی التیامبخشی و سایر عوامل مفید و ضروری نیاز دارد. اوزون تراپی این اکسیژن و انرژی ضروری را برای فرایند ترمیم فراهم میکند.
عمل جراحی
به ندرت برای درد گردن به عمل جراحی نیاز میشود. عمل جراحی میتواند برای از بین بردن فشار وارده به نخاع و ریشه عصبها یک گزینه باشد.
طب سوزنی
طب سوزنی شامل قرار دادن سوزنهای ظریف به نقاط مختلف بدن است. مطالعات نشان داده است که طب سوزنی برای بسیاری از دردها میتواند مفید باشد. برای حصول بهترین نتایج، ممکن است به چند جلسه طب سوزنی نیاز باشد. به طور کلی طب سوزنی در صورتی ایمن است که توسط یک پزشک آموزشدیده و با استفاده از سوزنهای استریل انجام شود.
منیپولاسیون (فن ماساژ و جابجا کردن ستون فقرات)
منیپولاسیون که به طور عمده در ستون فقرات انجام میشود، یک نیروی کنترلشده و ناگهانی به مفاصل وارد میکند. روش منیپولاسیون برای گردن میتواند به صورت کوتاهمدت درد را کاهش دهد و برای بسیاری از افراد خطرات کمی به همراه دارد.
درمان دستی
در این روش یک پزشک آموزشدیده عضلات گردن شما را با دستان خود ماساژ میدهد. شواهد علمی کمی برای مؤثر بودن این روش برای افراد مبتلا به گردن درد وجود دارد؛ هر چند ممکن است وقتی این روش در ترکیب با درمانهای توصیه شده توسط پزشک انجام شود، درد را تسکین دهد.
ابلیشن رادیوفرکوئنسی (RFA)
ابلیشن رادیوفرکانسی (RFA) درمانی با حداقل تهاجم است که به صورت سرپایی برای تسکین درد گردن و مفاصل فاست پشت بدن انجام میشود. در درمان آر اف از امواج رادیویی پالسی در فرکانس بالا برای ناتوان یا بیحس کردن عصبهایی استفاده میشود که سیگنالهای درد را به مغز منتقل میکنند. درد پس از رادیوفرکانسی به مدت ۶ ـ ۳ ماه آرام میشود. بیمار دمر روی تخت عمل میخوابد و بالش زیر شکماش گذاشته میشود تا کاملاً راحت باشد. پوست موضع درمان با محلول ضدعفونی کننده تمیز و ضدعفونی میشود و بقیه بدن با ملحفه استریل پوشانده میشود. داروی بیحسی در محل درمان و اطراف آن تزریق میشود. سپس پد اتصال به زمین به ساق یکی از پاها متصل میشود تا جریان برق در آن برقرار شود. سپس تخت درمان تنظیم میشود و متخصص با توجه به تصاویر فلوئوروسکوپی (رادیوگرافی زنده)، سوزنها و الکترودها را در محل دقیق قرار میدهد. پس از اطمینان از محل الکترودها و سوزنها، جریان برق در الکترودها برقرار میشود تا امواج انرژی پالسی متناوب ایجاد شود و این موجها بافت عصب حسی را تغییر دهد و بیحس کند. به این ترتیب عصبهای بیحس شده دیگر نمیتواند پیامهای درد را منتقل کند. برخی بیماران گرما و یا گزگز خفیف را در ناحیه درمان حس میکنند. الکترودها و سوزنها پس از اتمام درمان رادیوفرکانسی برداشته میشود. پوست تمیز میشود و گاز پانسمان کوچکی روی آن بسته میشود.
پیشگیری
شدیدترین گردن درد مربوط به طرز قرار گرفتن غلط همراه با پارگی و فرسودگی ناشی از گذشت سن است. برای کمک به پیشگیری از گردن درد، سر خود را در مرکز ستون فقرات نگه دارید. انجام کمی تغییر در زندگی روزمره میتواند به شما کمک شایانی بکند. سعی کنید موارد زیر را رعایت کنید:
در وضعیت مناسب قرار بگیرید
هنگامی که ایستادهاید و یا نشستهاید، مطمئن شوید که شانههایتان در یک خط مستقیم بالای باسن قرار گرفته و گوشهایتان به طور مستقیم و در راستای شانههایتان است.
مکرر به خود وقت استراحت بدهید
در صورتی که برای یک مسافت طولانی مسافرت میکنید یا ساعتهای طولانی پشت کامپیوتر کار میکنید، برخیزید، به اطراف حرکت کنید و گردن و شانههایتان را کشش دهید.
میز، صندلی و کامپیوتر خود را تنظیم کنید
میز، صندلی و کامپیوتر خود را طوری تنظیم کنید که مانیتور با چشمانتان همسطح باشد. زانوها باید کمی پایینتر از باسن باشند. از دستههای صندلی استفاده کنید.
اجتناب از قرار دادن تلفن بین شانه و گوش
هنگام صحبت با تلفن از قرار دادن آن بین گوش و شانه خود اجتناب کنید. به جای آن از هدست یا بلندگو استفاده کنید.
سیگار کشیدن را ترک کنید
سیگار کشیدن میتواند شما را در معرض خطر بیشتری نسبت به ابتلا به گردن درد قرار دهد.
از حمل کیسههای سنگین با تسمه روی شانه خودداری کنید
وزن سنگین میتواند عضلات گردن شما را کشش دهد.
در یک ژست مناسب بخوابید
سر و گردن شما باید با بدنتان در یک ردیف باشد. یک بالشت کوچک زیر گردن خود بگذارید. سعی کنید به پشت بخوابید و رانهای خود را روی یک بالشت قرار دهید طوری که عضلات ستون فقراتتان در حالت صاف قرار گیرد.
