دیسککتومی نوعی روش کم تهاجمی است که ثابت کرده درد کمر ناشی از فتق دیسک (سیاتیک) را که به درمان محافظه کارانه و غیر جراحی پاسخ نمی‌دهد کاهش می‌دهد. این عارضه دیسککتومی میکرو لومبار(MLD) نیز نامیده می‌شود، این یک روش کاملا پیشرفته است که به موجب آن پزشک می‌تواند قسمت فتق یا برآمدگی دیسک بین مهره‌ای را که فشرده کننده نخاع است و ریشه عصب را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بردارد. در واقع کوچک شدن دیسک آسیب دیده یا برآمده، برداشتن فشار از یک عصب دردناک و کاهش درد است.
دیسککتومی مزایای بسیاری را به همراه دارد که جراحی‌های سنتی ستون فقرات از آنها بهره مند نیست. جراحی‌های سنتی معمولاً به دوره بهبودی طولانی نیاز دارند و از میزان عفونت و عوارض بالایی برخوردار هستند. دیسککتومی خطرات مرتبط با جراحی را کاهش می‌دهد، زمان بهبودی را کاهش می‌دهد و بیشتر بیماران طی دو تا سه هفته به کار خود باز می‌گردند. مهم است که با پزشک خود در مورد مزایا و خطرات جراحی دیسککتومی ستون فقرات صحبت کنید تا مشخص شود آیا این گزینه برای شما مناسب است یا خیر.
فهرست مطالب
دیسککتومی آندوسکوپی چه عارضه‌هایی را درمان می‌کند؟
دیسککتومی یک روش کم تهاجمی است برای دردی که به درمانهای محافظه کارانه پاسخی نداده (به عنوان مثال دارو، فیزیوتراپی، تزریق اپیدورال، فرسایش رادیو فرکانس، و غیره). از جمله:
- تنگی ستون فقرات و فورامینال
- دیسک برآمده
- سندرم جراحی ناموفق کمر
- بیماری دیسک دژنراتیو
- درد سیاتیک
- لغرش به جلوی مهره کمر
- درد رادیکولار
- خار استخوان
- آرتروز فاست یا اجسام مهره‌ای
- درد دیسکوژنیک
مزایای جراحی دیسککتومی کمر
برخلاف جراحی ستون فقرات باز، روشهای جراحی با حداقل تهاجم مانند دیسککتومی می‌توانند سریعتر، ایمن‌تر باشند و به زمان بهبودی کمتری نیاز دارند. بنابراین چگونه دیسککتومی با حداقل تهاجم، زمان لازم برای بهبودی را کاهش می‌دهد؟ تعدادی از عوامل نقش دارند:
- جراحی‌های کوتاهتر/ زمان کمتر تحت بیهوشی: هرچه جراحی کوتاهتر باشد، زمان بیهوشی کمتری خواهد داشت، خطر شگفتی یا عوارض کمتری خواهد داشت. دیسککتومی برای کمردرد به طور معمول خطر عفونت و درد بعد از عمل را نیز کاهش می‌دهد، که همچنین نیاز به داروی مسکن را در هنگام بهبودی محدود می‌کند.
- برش‌های کوچکتر: با روشهای سنتی طول برش‌ها می‌تواند پنج اینچ یا بیشتر باشد. در طی دیسککتومی جراحان ستون فقرات فقط یک برش بسیار کوچک ایجاد می‌کنند. گاهی اوقات به کمتر از دو سانتی متر می‌رسد. این بدان معناست که سطح کمتری درگیر می‌شود و همچنین نتایج زیبایی بسیار بهتری دارد. از آنجا که جراحی کم تهاجمی دیسککتومی شامل یک برش طولانی نیست، از آسیب قابل توجه به عضلات اطراف ستون فقرات جلوگیری می‌کند. به طور معمول این منجر به درد کمتر پس از جراحی و بهبود سریعتر می‌شود.
- از دست دادن خون کمتر: و غالباً نیازی به تزریق خون نیست. از دست دادن خون بیشتر و نیاز به انتقال خون از عوارض جراحی باز ستون فقرات است.
- بافت عضلانی محافظت شده: بر خلاف روند برش بافت عضلانی در طی مراحل باز، بافت در طی روشهای کم تهاجم دیسککتومی به راحتی کنار می‌رود. این امر باعث کاهش خطر آسیب عضلانی می‌شود.
- بدون نیاز به بستری شدن در بیمارستان: معمولاً بصورت سرپایی انجام می‌شود. بیماران ممکن است همان روز، ساعت پس از جراحی دیسککتومی به خانه خود بروند.
- بهبودی سریعتر: به طور معمول حدود شش هفته برای بهبودی کامل بعد از دیسککتومی زمان لازم است؛ بسیاری از آنها قادرند در عرض یک هفته به کار خود و سالن بدنسازی برگردند و یا طی دو تا چهار هفته فعالیت بدنی خود را افزایش دهند.
دیسککتومی چگونه انجام می‌شود؟
دیسککتومی یک عمل سرپایی است که به طور معمول به یکی از این سه روش انجام می‌شود:
- دیسککتومی از راه پوست: یک پروب کوچک از راه پوست (از راه پوست و از طریق سوراخ سوزن) به دیسک وارد می‌شود و مقدار کمی از مرکز دیسک خارج می‌شود.
- میکرودیسککتومی: یک برش کوچک در پوست ایجاد می‌شود و از یک بازکش مخصوص استفاده می‌شود تا به پزشک شما اجازه دهد دیسک را پدیدار کند. هنگامی که دیسک قابل مشاهده است، از ابزارهای کوچک برای کوچک کردن دیسک استفاده می‌شود.
- دیسککتومی آندوسکوپی: یک برش کوچک در پوست ایجاد می‌شود (تقریباً 1 اینچ) و سپس یک پورت وارد شده و به دیسک می‌رسد. سپس آندوسکوپ (یک تلسکوپ نازک مانند ابزاری با لوله روشن و دوربین) از طریق پورت وارد می‌شود. با این کار پزشک می‌تواند دیسک و بافت اطراف آن را در یک مانیتور بزرگ با استفاده از دوربین برای انتقال تصاویر دیسک مشاهده کند. سپس این روش با عبور ابزار از آندوسکوپ انجام می‌شود تا همان هدف یک استفاده از یک جفت دست انجام شود. این نور ناحیه عمل را روشن می‌کند و دوربین جراحی را با نمای داخلی در اختیار جراحان قرار می‌دهد و دسترسی جراحی به ناحیه آسیب دیده ستون فقرات را امکان پذیر می‌کند.
زمان بهبودی برای دیسککتومی
زمان بهبودی برای جراحی دیسککتومی در هر بیمار متفاوت است. بیشتر بیماران پس از جراحی دیسککتومی از خواب بیدار می‌شوند و احساس تسکین کامل درد پا ناشی از سیاتیک را دارند. اگر هنوز درد وجود داشته باشد، با ادامه بهبودی بیمار، معمولاً پس از یک یا دو هفته برطرف می‌شود. مسلماً در ناحیه برش درد وجود خواهد داشت اما این نیز از بین خواهد رفت.
- در چند روز اول پس از جراحی، ممکن است داروهای مسکن برای کنترل آن تجویز شود.
- بسته به میزان جراحی و شدت تهاجمی بودن آن ممکن است در مراحل اولیه‌ی بهبودی لازم باشد که از بریس پشت استفاده کنید تا ثبات بیشتری برای شما ایجاد کند.
- بیشتر بیماران ممکن است انتظار داشته باشند که یک شب را در بیمارستان بگذرانند اما در صورت بروز هرگونه عارضه‌ای مانند خونریزی یا عفونت، ممکن است لازم باشد مدت بیشتری بمانید.
هنگامی که ماده بیهوشی از بین رفت، شما تشویق می‌شوید که در اسرع وقت بلند شوید و راه بروید. ملاحظات دیگری نیز وجود دارد که باید در مراحل اولیه بهبودی نیز مورد توجه قرار گیرند:
- نشستن: بعد از دیسککتومی احتمالاً نشستن بسیار ناخوشایند خواهد بود و ممکن است بیش از 15 تا 20 دقیقه در یک زمان نتوانید این کار را انجام دهید. قانون کلی این است که باید فقط تا زمانی که برای شما راحت است بنشینید.
- راه رفتن: این یک نوع تمرین نرم و ملایم است که شما در چند هفته اول پس از دیسککتومی باید انجام دهید. پیاده‌روی و فعال ماندن به شما کمک می‌کند تا از ایجاد بافت اسکار که می‌تواند ناحیه کمر را سفت کند و باعث درد در آینده شود، جلوگیری کند.
- پیاده‌روی: نه تنها نوعی ورزش نرم است که به شما در مسیر بهبودی کمک می‌کند، بلکه راهی عالی برای تقویت قلب و ریه‌ها بدون ایجاد فشار بر زخم و برش در حال بهبود است.
- فیزیوتراپی: چند هفته پس از عمل جراحی دیسککتومی، شما احتمالاً شروع به ملاقات با یک فیزیوتراپیست خواهید کرد که درمانهای کم تهاجمی تری را در رژیم بهبودی شما ارائه می‌دهد. فعالیت‌هایی مانند آب درمانی و دوچرخه سواری در این مرحله مفید هستند.
- برگشت به کار: از آنجا که هر کس برای زندگی به پول نیاز دارد و حتی بعضی افراد از شغل خود لذت می‌برند، کنجکاو خواهید شد که چه زمانی به کار خود باز خواهید گشت. در اینجا هیچ پاسخ قطعی وجود ندارد زیرا به نوع کار شما بستگی دارد. اکثر افرادی که کارمند هستند باید انتظار داشته باشند که بتوانند ظرف 2 تا 4 هفته پس از مراجعه به پزشک به کار خود ادامه دهند. متأسفانه اگر کارگر هستید یا شغلی دارید که استرس یا لرزش بیش از حد را به پشت شما اضافه می‌کند، احتمالاً مدت طولانی تری از کار می‌افتید و انتظار می‌رود بعد از 4 تا 8 هفته بهبودی پیدا کنید.
میزان موفقیت دیسککتومی چقدر است؟
دیسککتومی به طور معمول خوب عمل می‌کند و تسکین سریع‌تری نسبت به سایر درمان‌ها دارد. هنوز هم ممکن است این روش بهترین انتخاب برای همه نباشد و به طور کلی قبل از انتخاب جراحی مناسب است که تمام گزینه‌های دیگر را بررسی کنید.
مشخص شده است که دیسککتومی حدود 90 تا 95 درصد موفقیت دارد که فقط 5 درصد از بیماران دچار عود فتق می‌شوند.