فهرست مطالب
تاریخ: ۹ اسفند ۱۴۰۲
درمان درد با گرما درمانی و سرما درمانی می‌تواند برای انواع شرایط و آسیب‌ها بسیار موثر باشد. این روش درمانی ارزان قیمت در منزل اغلب برای کمک به تسکین دردها و آسیب‌های عضلانی یا مفصلی توصیه می‌شود.
برای گرما درمانی می‌توان از بطری‌های آب گرم، پدهای حرارتی یا حمام آب گرم استفاده کرد. سرما درمانی شامل پک‌های یخ، آب یخ یا کمپرس سرد است. نکتۀ حائز اهمیت این است که باید بدانید برای چه شرایطی گرما درمانی مناسب است و برای چه شرایطی سرما درمانی موثر است. گاهی اوقات هر دو درمان می تواند موثر باشد. گرما و سرما به افزایش جریان خون در محل درد کمک می‌کند.
سرما درمانی
سرما درمانی، معمولاً به آن کرایوتراپی نیز اطلاق می‌شود، کمک به کاهش التهاب و تورم می‌کند. این روش همچنین می‌تواند سرعت آسیب بافتی در اطراف مفصل یا تاندون را کاهش دهد. سرما درمانی می‌تواند باعث بی‌حس شدن بافت عضلانی شود و عمدتاً به عنوان بی‌حس‌کننده عمل کند. این ویژگی باعث می‌شود که انتقال سیگنال‌های درد به مغز با آهستگی صورت پذیرد.
استفاده از کمپرس سرد یکی از روش‌های معمول در خانه برای درمان آسیب‌های استاندارد (با اختصار RICE) است که شامل استراحت، یخ، فشرده‌سازی و ارتفاع می‌شود. این نوع درمان معمولاً برای بیماری‌هایی نظیر آرتروز، آسیب‌ها، نقرس، کشیدگی‌های عضلانی و تاندونیت مورد استفاده قرار می‌گیرد و می‌تواند در کاهش درد ناشی از سردرد یا میگرن نیز مفید باشد.
انواع سرما درمانی
سرما درمانی را می‌توان به روش‌های مختلفی در ناحیه آسیب دیده اعمال کرد. گزینه‌های معمول درمانی برای تسکین درد در منزل شامل این موارد است:
- پک‌های یخ: کمپرس سرد یا پک‌های یخ که به مدت ۲۰ دقیقه و هر ۴ تا ۶ ساعت در منطقه آسیب دیده استفاده می‌شود، می‌تواند التهاب و تورم را کاهش دهد.
- حمام آب یخ: دوش گرفتن در حمام سرد (اما نه یخ زدگی) به کند شدن جریان خون و کاهش درد کمک می‌کند.
- اسپری‌های سرد کننده
انواع دیگر سرما درمانی پیشرفته شامل این موارد است:
- استفاده از سرما هنگام کشش به کاهش اسپاسم عضلات کمک می‌کند. به این حالت cryostretching می‌گویند.
- Cryokinetics: که ترکیبی از یخ درمانی و فعالیت ورزشی می‌باشد و می‌تواند برای پیچ خوردن رباط‌ها استفاده شود.
- اتاق‌های سرما درمانی که برای کل بدن استفاده می‌شود.
گرما درمانی
گرما درمانی جریان خون را در یک منطقه خاص افزایش می‌دهد و گردش خون را بهبود می‌بخشد. زیرا گرما در منطقه ملتهب باعث گشاد شدن رگ‌های خونی می‌شود و جریان خون را در ناحیه آسیب دیده تقویت می‌کند. افزایش دمای ناحیه آسیب دیده می‌تواند تا حدی باعث تسکین درد شود و انعطاف پذیری عضله را افزایش دهد.
بهبود گردش خون در یک منطقه خاص در تسکین ناراحتی و از بین بردن ضایعات اسید لاکتیک که پس از انواع خاصی از ورزش جمع می‌شود، اهمیت دارد.
گرما درمانی در درمان دردهای عضلانی مزمن یا دردهای مفصلی ناشی از آرتروز، کشیدگی و رگ به رگ شدن، تسکین درد یا اسپاسم ناشی از آسیب گردن یا کمر یا تاندونیت موثر است.
انواع گرما درمانی
دو نوع مختلف گرما درمانی وجود دارد: حرارت خشک و حرارت مرطوب. در هر دو نوع گرما درمانی باید دمای ایده‌ال “گرم” به جای “داغ” هدف قرار گیرد.
- حرارت خشک (گرمادرمانی هدایت شده): شامل منابع گرمایی مانند پد گرم، بسته‌های خشک گرما و حتی سونا می‌باشد. به کار بردن این گرما بسیار آسان است.
- حرارت مرطوب: شامل منابع گرمایی مانند حوله‌های بخار، بسته‌های گرمایی مرطوب و یا حمام‌های گرم است. (بین دمای ۹۲ و ۱۰۰ درجه فارنهایت)
حرارت مرطوب علاوه بر اینکه نیاز به زمان کمتری برای نتایج مشابه دارد، ممکن است تا حدی مؤثرتر باشد. از گرما درمانی‌های حرفه‌ای نیز می توان استفاده کرد. برای مثال، حرارت عمقی امواج اولتراسوند می‌تواند برای تسکین درد در تاندونیت (التهاب تاندون) استفاده شود.
سفتی و درد جزئی اغلب با ۱۵ تا ۲۰ دقیقه استفاده از گرما درمانی قابل رفع است. از حرارت فقط باید هر بار به مدت ۲۰ دقیقه نه بیشتر، و حداکثر سه بار در روز استفاده کنید، مگر اینکه توسط متخصص پزشکی دستور دیگری داده شود.
درد متوسط تا شدید ممکن است با جلسات گرما درمانی طولانی‌تر، مانند دوش گرفتن به مدت ۳۰ دقیقه تا دو ساعت، تسکین یابد.
گرما و سرما درمانی یا تضاد درمانی
در برخی موارد، استفاده از تناوب بین گرما درمانی و سرما درمانی می‌تواند بسیار موثر باشد.
سرما درمانی باعث انقباض عروق خونی و کاهش گردش خون می‌شود، که منجر به کاهش درد می‌شود. از طرف دیگر، گرفتن سرما باعث گسترش رگ‌ها و افزایش گردش خون می‌شود. برای کمک به گردش خون و جریان ورودی مواد مغذی که می‌تواند بافت‌های آسیب دیده را ترمیم کند، می‌توان از گرما درمانی استفاده کرد. این تضاد درمانی می‌تواند در کاهش درد و تورم مرتبط با آسیب‌های مختلف تسکین موثری داشته باشد، به ویژه برای درمان درد در دست و پایین بدن.
این درمان همه کاره را می‌توان برای شرایط مختلفی از جمله موارد زیر استفاده کرد:
- کشیدگی و پیچ خوردگی پا، مچ پا، آرنج، زانو، مچ دست، گردن یا شانه
- تورم (با گذشت مرحله حاد)
- اسپاسم‌های عضلانی
- درد مفصل
- آسیب‌های فشار تکراری مانند تاندونیت یا آرنج تنیس‌باز
- آسیب‌های ورزشی
- تشدید بیماری‌های مزمن، مانند آرتروز یا فیبرومیالژیا
- برخی از دردهای مرتبط با سرطان
- هر آسیب دیگری که باعث تورم یا درد شود
کمردرد مزمن ممکن است به تضاد درمانی پاسخ دهد یا ندهد – بسیاری از افراد دریافته‌اند که در طول روز، از گرما درمانی برای تسکین بیشتری بهره‌مند می‌شوند.
با توجه به سادگی و مقرون به صرفه بودن گرما و سرما درمانی، ارزشمند است که تضاد درمانی را در درمان بسیاری از بیماری‌هایی که باعث درد می‌شوند، امتحان کنید.
چه موقع باید از گرما درمانی و سرما درمانی متناوب یا تضاد درمانی اجتناب کرد؟
سرما درمانی و گرما درمانی که فقط در نواحی آسیب دیده استفاده می‌شود، برخلاف تضاد کل بدن، به طور کلی یک درمان ایمن و آسان برای انجام در خانه است.
با این حال، برخی شرایط وجود دارد که انجام تضاد درمانی در آن شرایط توصیه نمی‌شود، از جمله موارد زیر:
- یک آسیب حاد. آسیب‌هایی که اخیراً (طی سه روز گذشته) اتفاق افتاده است، به دلیل تأثیر گرما بر التهاب، نباید تحت درمان با گرما یا تضاد درمانی قرار گیرند. یخ در روزهای بعد از آسیب بهتر است و پس از آن می‌توان از تضاد درمانی استفاده کرد.
- زخم باز یا مشکل پوستی. این درمان ممکن است باعث خونریزی یا افزایش خطر عفونت در افرادی شود که دچار سوختگی، جوش، کیست، بریدگی، خراش یا آفتاب سوختگی هستند.
- بیماری‌های گردش خون و قلب. کسانی که فشار خون پایین، گردش خون ضعیف یا بیماری‌های قلبی دارند ممکن است در برابر گرمای شدید یا سرما واکنش منفی نشان دهند.
- کهیر سرد. در این شرایط، پس از قرار گرفتن در معرض دمای سرد، کهیر بر روی پوست ایجاد می‌شود.
- تب یا عفونت. کاربرد گرما ممکن است برای کسانی که از قبل به دلیل تب یا عفونت احساس گرما می‌کنند مناسب نباشد.
- نوروپاتی محیطی/ نوروپاتی دیابتی. از آنجایی که در این شرایط احساس درد نخواهید داشت، ممکن است متوجه نشوید که پوست خود را با یخ یا گرما می‌سوزانید.
- سندرم رینود. درمان‌های سرد بر این وضعیت تأثیر منفی می‌گذارد، که با رگ‌های خونی منقبض شده در دمای سردتر مشخص می‌شود.
نکاتی برای سرما و گرما درمانی متناوب
در حالی که تضاد درمانی کاملاً ساده است، اما نکات و ترفندهای زیر تأثیر این نوع تسکین درد را افزایش می‌دهد.
- هیدراته بمانید. اگرچه انواع تضاد درمانی که در بالا توصیه شده نسبتاً ملایم است، اما این احتمال وجود دارد که تغییرات سریع دما منجر به کم آبی بدن شود. قبل و بعد از درمان حتماً مقدار زیادی آب بنوشید. هیدراته ماندن در سلامتی نقش مهمی دارد، اما اگر از مزایای تضاد درمانی استفاده کنید، این موضوع بسیار مهم است.
- از پوست خود محافظت کنید. اگر از کیسه‌های یخ یا بسته‌بندی یخ استفاده می‌کنید، یک لایه پارچه نازک بین بسته و پوست خود اضافه کنید تا از سوختن جلوگیری کند.
- اگر می‌توانید شدت را افزایش دهید. در صورت امکان و در صورتی که می‌توانید به راحتی تحمل کنید، با پیشرفت، شدت درمان‌های سرد و گرم را کمی افزایش دهید. (هر بار گرما را کمی گرم‌تر و سرما را کمی سردتر کنید.)
- کشش در هنگام گرما. اگر می‌خواهید عضلات خود را کشش دهید یا به شما توصیه شده که این کار را انجام دهید، در مراحل گرما درمانی حتماً کشش انجام دهید.
- در استفاده از گرما کم نگذارید. استفاده نکردن از مقدار کافی گرما یکی از خطاهای رایج در زمان استفاده از تراکم حرارتی است. اگر روش گرمایی انتخابی شما به اندازه کافی گرمایی تولید نمی‌کند – که اغلب به بسته‌های گرمایشی اشاره دارد که به سرعت سرد می‌شوند – می‌توانید برای یک یا دو دقیقه منطقه آسیب دیده را بیشتر گرم کنید.
- استفاده از سرما درمانی را متوقف کنید. هرگز استفاده از گرما درمانی را متوقف نکنید، زیرا ممکن است تورم و التهاب را تشدید کند.
- به واکنش بدنتان توجه کنید. در صورتی که تضاد درمانی باعث درد یا چیزی بیش از ناراحتی جزئی می‌شود، درمان را متوقف کنید. ممکن است از درجه حرارت بیش از حد شدید استفاده کنید، یا ممکن است از یک روش کاربردی دیگر مانند یک بسته یا اسپری بهره‌مند شوید.
- برای بازگشت درد آماده باشید. طبیعی است که درد چند ساعت پس از استفاده از تضاد درمانی، به ویژه در روزهای اولیه درمان، بازگردد. به مرور زمان، درد باید شدت کمتری داشته باشد و بازگشت آن کندتر شود.
بعد از استفاده از گرما روی عضلات آسیب دیده، روش های ماساژ را امتحان کنید.
