فهرست مطالب
تاریخ: ۹ اسفند ۱۴۰۲
کیست بیکر، یا کیست پوپلیتئال، یک توده برجسته است که در پشت زانو ایجاد میشود. داخل این توده یک کیسه پر از مایع وجود دارد. کیست بیکر زانو حاصل تجمع مایع مفصلی در پشت زانو است که به شکل یک برجستگی سفت در آن ناحیه ظاهر میشود. علت درد پشت زانو می تواند مربوط به کیست بیکر باشد.
متخصصین ما در کلینیک امید پس از انجام معاینات پزشکی دقیق با در نظر گرفتن عوامل مختلفی مانند سن، میزان فعالیت بدنی و ورزشی، از درمانهای مختلف با رویکرد پلکانی استفاده میکنند. بنابراین در صورت نیاز از ورزش، فیزیوتراپی و یا از تزریقات خاص مانند اوزون تحت هدایت دستگاه سونوگرافی و استروئید برای درمان این بیماری بهره میبرند و در موارد حاد بیمار به جراح ارجاع داده میشود. جهت کسب اطلاعات بیشتر و همچنین رزرو وقت ملاقات لطفا با کلینیک تماس حاصل فرمایید. همچنین جهت مراجعه به متخصصین ما در کلینیک فوق تخصصی درد و ستون فقرات در روزهای سهشنبه از ساعت ۹ الی ۱۵ میتوانید با شماره ۰۹۱۲۸۴۴۴۹۹۰ تماس بگیرید.
علت بروز کیست بیکر
کیست بیکر ناشی از تجمع غیرطبیعی مایع مفصلی در پشت زانو و در نتیجه ورم پشت زانو است. این عارضه میتواند ناشی از یک آسیبدیدگی زانو، مثل پارگی غضروف باشد. آرتروز یا روماتیسم مفصلی هم میتوانند باعث تجمع غیرطبیعی مایع مفصلی شوند.
مایع مفصلی به زانو کمک میکند تا حرکت روانی داشته باشد. کیست بیکر زمانی به وجود میآید که مقدار این مایع بیش از اندازه باشد. مایع مفصلی اضافی به پشت زانو رانده میشود. وجود مایع اضافی میتواند ناشی از موارد زیر باشد:
آرتریت: آرتروز شایعترین نوعِ آرتریت مرتبط با کیستهای بیکر است:
- پارگی غضروفها، مثل پارگی یک مینیسک
- آسیبدیدگیها یا حوادث
- عفونت مفصل
معمولاً، در کودکان کیست بیکر با مشکلات بورس ارتباط دارد. بورس یک کیسه پر از مایع است که بین استخوان و بافت نرم قرار دارد.
بورس
عوامل خطرزا
این عواملی که ذکر کردهاید میتوانند احتمال ابتلا به کیست بیکر را افزایش دهند. به طور خاص:
- آرتروز:تخریب غضروف زانو ممکن است منجر به تشکیل کیست بیکر شود.
- روماتیسم مفصلی: التهابات مفاصل میتوانند فرآیند تشکیل کیست بیکر را تحریک کنند.
- آرتریت عفونی: التهابات عفونی در مفاصل میتوانند به ایجاد کیست بیکر منجر شوند.
- نقرس: نقرس میتواند منجر به تشکیل کیست بیکر گردد.
- پارگی غضروف یا آسیبدیدگیهای گذشته: آسیب به غضروف زانو میتواند باعث ایجاد کیست بیکر شود.
- سابقه تزریق کورتیکواستروئید در اطراف زانو: تزریقهای کورتیکواستروئید در اطراف زانو ممکن است عوارض جانبی به وجود آورده و فرآیند تشکیل کیست بیکر را آغاز کنند.
- جراحی زانو در گذشته: عمل جراحی زانو میتواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم باعث ایجاد کیست بیکر شود.
- سینوویت زانو: التهاب سینوویال مفصل زانو نیز میتواند به تشکیل کیست بیکر منجر شود.
توجه داشته باشید که این فاکتورها تاثیرات مختلفی در هر فرد ممکن است داشته باشند و تشخیص نهایی و درمان باید توسط پزشک انجام شود.
علائم و نشانههای کیست بیکر
مبتلایان به کیست بیکر، زمانی که راه میروند یا ایستادهاند در پشت زانویشان یک توده یا ورم ظاهر میشود. اما موقعی که زانو خم میشود ورم نیز ناپدید میشود. سایر علائم کیست بیکر زانو عبارتند از:
- درد زانو
- سفتی یا خشکی زانو که معمولاً با حرکت کردن بدتر میشود.
کیست بیکر باعث مشکلات زیر میشود:
- ایجاد یک ناحیه متورم دایرهای شکل در پشت زانو که با فعالیت بزرگتر میشود
- درد یا فشار در پشت مفصل زانو (که به عضله پشت ساق هم سرایت میکند)
- درد خفیف یا حساسیت به لمس بعد از ورزش و خم کردن زانو
کیست بیکر چه خطراتی به همراه دارد؟
گاهی اوقات کیست بیکر حتی بعد از کشیدن مایع مفصلی هم دوباره برمیگردد. همچنین، در بعضی موارد بعد از جراحی بیمار دچار عفونت یا خونریزی شدید میشود. البته اگر برای درمان کیست بیکر اقدام نشود، به بزرگ شدن ادامه داده و ممکن است در زانو بترکد. در چنین حالتی، مایع مفصلی به عضله پشت ساق نشت کرده و باعث قرمزی، ورم و درد این عضله میشود.
تشخیص کیست بیکر
عبور دادن نور: پزشک نوری را از کیست عبور میدهد. این تست وجود مایع در کیست را نشان میدهد.
گرفتن عکس رادیولوژی مفصل: که عبارت است از گرفتن عکس از استخوانها و بافتهای موجود در مفصل زانو. این آزمایش سایر مشکلاتی مثل آرتریت را نیز نشان میدهد.
اولتراسوند: اولتراسوند آزمایش سادهای است که با استفاده از آن درون بدن مشاهده و بررسی میشود. در اینجا از امواج صوتی برای نشان دادن تصاویری از داخل زانو بر روی صفحه یک مانیتور استفاده میشود.
امآرآی: در این نوع اسکن، از آهنرباهای قدرتمند و یک رایانه برای گرفتن تصویر از زانو استفاده میشود. این آزمایش به منظور جستجوی تجمع مایع یا آسیبدیدگی زانو استفاده میشود. برای بهبود کیفیت تصاویر، گاهی اوقات رنگ کنتراست به زانوی بیمار تزریق میشود. در صورت حساسیت بیمار به رنگهای کنتراست، لازم است پزشک در جریان قرار گیرد. وقتی بیمار وارد اتاق امآرآی میشود، نباید هیچگونه وسیله فلزی با خود داشته باشد، زیرا حمل فلزات میتواند به آسیبهای جدی منجر شود. اگر بیمار هرگونه فلزی در بدن یا روی پوست خود دارد، باید این موضوع را به مسئول امآرآی اطلاع دهد.
درمان کیست بیکر
درمان اولیه
استراحت: در طول فرایند بهبودی و درمان ورم پشت زانو حرکتتان را محدود کنید. این کار به کاهش خطر آسیبدیدگی بیشتر زانو کمک میکند. برای آنکه وزن بدنتان را روی زانوی آسیبدیده قرار ندهید باید از چوب زیر بغل استفاده کنید. از چوبهای زیر بغل مطابق دستورالعمل پزشک استفاده کنید.
یخ: گذاشتن یخ روی زانو، به کاهش درد و ورم آن کمک میکند. برای این کار از یک کیسه یخ استفاده کرده یا یخ را در یک کیسه پلاستیکی قرار دهید. کیسه یخ را در یک حوله بپیچانید و آن را ۳ تا ۴ بار در روز و هر بار به مدت ۱۵ تا ۲۰ روی زانو قرار دهید. این کار را هر روز به مدت ۲ تا ۳ انجام دهید.
پشتیبانی: با بستن یک بانداژ الاستیک به دور زانویتان، آن را پشتیبانی کنید. از پزشکتان بپرسید که آیا برای پشتیبانی بیشتر به بریس نیاز دارید یا خیر. بستن بریس به کاهش ورم و کم کردن حرکت زانو کمک میکند که این باعث میشود زانو بهبود بیابد.
بالا بردن: تا جایی که میتوانید با استفاده از یک بالش زانوی آسیبدیده را در سطحی بالاتر از قلبتان قرار دهید. این کار به کاهش ورم کمک میکند.
درمان پزشکی
معمولاً کیست بیکر خودبخود رفع و درمان کیست بیکر زانو نیاز نیست . اما اگر بزرگ و دردناک باشد به استفاده از یکی از گزینههای زیر نیاز خواهد بود:
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی: این داروها درد و ورم را کاهش داده و میتوان آنها را بدون نسخه پزشک نیز تهیه کرد. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی اگر درست مصرف نشوند میتوانند باعث خونریزی معده یا مشکلات کلیوی شوند.
فیزیوتراپی: گذاشتن یخ، استفاده از بانداژ فشاری و چوب زیر بغل به کاهش درد و ورم کمک میکند. تمرینات آرام دامنه حرکتی و تقویتی که برای تقویت عضلات اطراف زانو انجام میشوند نیز به کاهش علائم عارضه و حفظ سطح عملکرد زانو کمک میکنند.
اوزون درمانی: در این فرایند خون از بیمار گرفته شده و در معرض اوزون قرار میگیرد، سپس از طریق وریدها دوباره به خود بیمار تزریق میشود. ازن تراپی روشی است که در آن تزریقی از اکسیژن و مواد مغذی هومیوپاتی انجام میشود. اوزون شکل بسیار فعال اکسیژن در عالم است و اوزون درمانی برای بهبود و ترمیم بافت، مفاصل، رباط و استخوان آسیبدیده از قدرت اکسیژن مورد استفاده قرار میگیرد.
داروهای استروئیدی: این داروها برای درمان کیست بیکر مستقیماً به درون کیست تزریق شده و مقدار مایع، قرمزی، درد و ورم را کاهش میدهند.
تزریق کورتیکواستروئیدها: گاهی اوقات پزشک برای کاهش التهاب، یک داروی کورتیکواستروئید مانند کورتیزون را به زانو تزریق میکند. این تزریق درد را تسکین داده اما همیشه از ایجاد مجدد کیست جلوگیری نمیکند.
کشیدن مایع: در این نوع درمان، پزشک با استفاده از یک سوزن مایع مفصل زانو (کیست) را تخلیه میکند. به این روش کشیدن مایع مفصلی با سوزن گفته شده و اغلب تحت هدایت اولتراسوند انجام میشود.
جراحی آرتروسکوپیک: اگر پزشک تشخیص دهد که پارگی غضروف دلیل تولید بیش از حد مایع سینوویال است، توصیه خواهد کرد که غضروف پاره شده به وسیله جراحی برداشته شده یا ترمیم گردد.
در این جراحی، هدف برداشتن کامل کیست یا ترمیم هرگونه پارگی یا آسیبدیدگی غضروف است. از ابزارهای کوچک جراحی و یک اسکوپ بهره میبردند که از طریق یک برش کوچک در زانو وارد محل جراحی میشوند. این اسکوپ دارای یک لوله انعطافپذیر است که شامل یک چراغ، یک دوربین، و یک ذرهبین است.
در برخی موارد، به ویژه اگر بیمار به آرتروز مبتلا باشد، حتی پس از درمان، کیست ممکن است هنوز بهبود نیابد. اگر کیست بهبود نکند، ممکن است باعث درد و مشکلات خم شدن زانو شود. همچنین، اگر به هر دلیلی کیست دوباره با مایع پر شود و به عملکرد زانو آسیب برساند، لازم است کیست از طریق جراحی برداشته شود.