فهرست مطالب
میخچه، ضایعهی پوستی کوچک و ضخیم شده در قسمتهای مختلف پا و گاهی دردناک است که به دلیل فشار بیش از حد یا اصطکاک به وجود میآید. برخی از افراد، میخچه پا را فقط به عنوان پوست خشک و سخت روی پا میدانند. میخچه به عنوان واکنش بدن شما در تلاش برای محافظت از پوستی که فشار بیش از حد، اصطکاک یا هر دو را تجربه میکند، تشکیل میشود. در نتیجه، پوستی ضخیم شده و سخت روی و یا اطراف ناحیه تحت فشار ایجاد میشود. میخچه معمولاً در کف یا زیر پا، روی پا، کنار و روی پاشنه پا به وجود میآید. همچنین ممکن است روی انگشت کوچک یا انگشت آخری، بالا و بین انگشتان پا تشکیل شود. گرچه نادر است اما میخچه ممکن است روی دستان نیز ظاهر شود.
در این مقاله، تصاویر، علل، علائم و نشانههای میخچه پا ارائه شده است. علاوه بر این، این جزئیات نشان میدهد که چگونه میتوانید با استفاده از روش های درمانی و خانگی، از بروز و عود مجدد آنها جلوگیری کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر دربارهی درمان میخچه پا و یا برای رزرو نوبت در مرکز جامع توانبخشی امید میتوانید با شماره تلفنهای 02122780701 یا 02122780702 تماس حاصل فرمایید.
انواع میخچه روی پا
پنج نوع میخچه وجود دارد که بر اساس ماهیت آنها طبقه بندی میشوند. رایجترین انواع آنها، میخچههای سخت و میخچه نرم میباشند. انواع دیگر شامل میخچه دانه ای، میخچه فیبروزی و میخچه عروقی هستند.
- میخچه سخت: این نوع رایجترین نوع میخچه است. آنها معمولاً به عنوان یک قسمت مرکزی سخت که با پوست قرمز ضخیم و ملتهب احاطه شده است، ایجاد میشوند. میخچه سخت در کف پا تشکیل میشوند.
- میخچه نرم: رنگ میخچه نرم مایل به سفید است و مانند الاستیک دارای بافت کشسان سختی است. میخچههای نرم معمولاً بین انگشتان پا و به دلیل مرطوب بودن پوست در اثر تعریق یا خشک شدن بیش از حد پا، ایجاد میشوند. یکی دیگر از دلایل تشکیل میخچه نرم تغییر شکل انگشتان پا است. میخچه نرم بین انگشتان پا دیده میشوند.
- میخچه دانهای: این نوع میخچهها با لکههای پوستی خشک و ضخیم شده کوچک مشخص میشوند که بندرت دردناک هستند. ممکن است به صورت خوشهای یا جداگانه وجود داشته باشند. آنها معمولاً در کف پا و بدلیل راه رفتن به طور منظم با پای برهنه روی زمین ناهموار و با ذرات کوچک مانند سنگریزه ایجاد میشوند.
- میخچه فیبروزی: به دلیل وجود انواع دیگر میخچه برای مدت زمان طولانی، میخچه ریشه دار است. آنها محکم به بافتهای عمیق پا متصل شدهاند و بنابراین ممکن است دردناک باشند.
- میخچههای عروقی: میخچههای عروقی یا میخچه سخت یا نرم، اما دارای رگهای خونی در لایههای میخچه هستند. به دلیل وجود رگهای خونی درون میخچه، میخچههای عروقی ممکن است بسیار دردناک بوده و در صورت برش یا تراشیدن خونریزی زیادی داشته باشند.
میخچه سخت رایجترین نوع میخچه است. میخچه سخت، ناحیه کوچکی از پوست متراکم است که به طور کلی به اندازه یک نخود است، که معمولاً توسط ناحیه ای از پوست یا پینه ضخیم شده احاطه شده است.
علت ایجاد میخچه روی پا
میخچه چگونه ایجاد میشود؟ میخچه پا به طور کلی در اثر فشار بیش از حد یا اصطکاک روی پوست پا ایجاد میشود. روشهای زیادی وجود دارد که در آنها فشار یا اصطکاک بیش از حد بر روی پا به وجود میآید. روشهای معمول عبارتند از:
- پابرهنه راه رفتن: اگر مرتباً پا برهنه راه میروید، به دلیل فشار نامنظم و اصطكاكی كه روی زمین ناهموار ایجاد میشود، پوست زیر پایتان ضخیم و سفت میشود. به عنوان مثال، اگر روی زمینی با سنگهای کوچک قدم بزنید، سنگها باعث فشار زیاد روی قسمتهایی میشوند که با پاهای شما در تماس هستند.
- پیاده روی روی شیب: اگر مرتباً روی یک شیب راه بروید، احتمال تشکیل میخچه روی پاهای شما زیاد است. هنگام پایین یا بالا آمدن از شیب، پای شما به ویژه انگشتان پا فشار اضافی و اصطکاک ناشی از عدم تعادل را تجربه خواهد کرد. راه رفتن در شیب ممکن است باعث ایجاد میخچه در پا شود.
- کفشهای نامناسب و تنگ: پوشیدن کفشهایی که سایز پا نیستند ممکن است باعث فشار و اصطکاک بیش از حد در برخی از قسمتهای پا شود. برخی از این کفشها ممکن است دارای قسمتهای بیرون زده یا چسبهایی باشند که ممکن است اصطکاک پا را افزایش دهند. قسمتهایی از پا که بیشتر تحت تأثیر قرار میگیرند، قسمت بالای انگشتان و کنار انگشت کوچک است.
- کفش پاشنه بلند: پوشیدن کفش پاشنه بلند یکی از دلایل ایجاد میخچه پا است. این مورد در میان خانمها بسیار رایج است زیرا بیشتر آنها پوشیدن کفشهای پاشنه بلند را مد میدانند. کفشهای پاشنه بلند فشار ناهمواری بر روی پا وارد میکنند، در نتیجه میخچههای پا، به ویژه در بالای انگشتان و روی پا قرار میگیرند. کفشهای پاشنه بلند ممکن است دلیل ایجاد میخچه در پاهای شما باشد.
- عدم استفاده از جوراب: اگر جوراب نپوشید، پاهایتان به کفش برخورد میکنند. این ممکن است منجر به ایجاد میخچه در پاهای شما شود..
- پوشیدن جوراب های تنگ: جورابهای بسیار تنگ نیز ممکن است باعث ایجاد میخچه در پا، به خصوص میخچههای نرم بین انگشتان شود.
- تمرینات مربوط به پا: ورزشهای مکرر پا که شامل آهسته دویدن است یکی دیگر از دلایل ایجاد میخچه پا است. در صورت انجام این کار به طور منظم به ویژه پابرهنه، ممکن است میخچه پا ایجاد شود.
- ناخنهای بسیار بلند پا: با داشتن ناخنهای بلند، انگشتان پا را هنگام پوشیدن کفش به عقب هل میدهید. این باعث می شود مفاصل انگشت پا به سمت بالا برود و باعث مالش و فشار بیش از حد کفش شود. این مسئله اغلب منجر به تشکیل میخچه میشود. تغییر شکل پا میتواند دلیل اصلی ایجاد میخچه پا باشد.
- تغییر شکل پا: تغییر شکل پا مانند خارهای استخوانی (برجستگی استخوانی) و انگشتان چکشی ممکن است باعث ایجاد میخچه شود. خارهای استخوان ممکن است تقریباً با اصطکاک کفش رابطه مستقیم داشته باشند و باعث ایجاد میخچه در کف پاهایتان شوند.
- راه رفتن نامنظم: راه رفتن با یک الگوی نامنظم ممکن است برخی از قسمتهای پای شما را تحت فشار بیش از حد قرار دهد و منجر به تشکیل میخچه پا شود.
درمان میخچه پا
راه حلهای پزشکی بسیاری برای درمان میخچه پا وجود دارد. برخی از استراتژیهای درمانی از داروهای بدون نسخه استفاده میکنند. شاید ساده و راحت به نظر برسد که فقط یک داروی بدون نسخه بخرید و از آن برای درمان میخچه پا استفاده کنید. اما با این حال، توصیه میشود قبل از شروع چنین درمانی ابتدا برای مشاوره به پزشک مراجعه کنید. این به این دلیل است که بسته به ماهیت و شدت میخچهای، درمان میتواند متفاوت باشد. در این قسمت برخی از بهترین استراتژیهای درمانی که برای میخچه پا استفاده میشود، مورد بحث قرار گرفته است.
پد پا
از پد پا میتوان برای محافظت از پاها در برابر فشار و اصطکاک بیش از حد استفاده کرد. در صورت استفادهی صحیح، پدهای پا میتوانند فشار و اصطکاک کفش را از بین ببرند. هدف استفاده از پد های پا جلوگیری از فشار و اصطکاک بی مورد پاهای شما است. با توقف اصطکاک یا فشار، بیشتر میخچهها و پینهها به تدریج از بین میروند.
تراشیدن یا بریدن
استفاده از پد پا ممکن است یک روش موثر و کافی برای درمان میخچه پا باشد. اما با این حال، ممکن است لازم شود پزشک بخواهد سطح میخچه را تراش کند تا ضخامت آن کاهش و سریعتر بهبود یابد.
اسید سالیسیلیک
سالیسیلیک اسید یکی از ترکیبات رایج در محصولات بدون نسخه برای درمان میخچه پا است. سالیسیلیک اسید برای کمک به نرم شدن لایه بالایی پوست مرده استفاده میشود تا میخچه به راحتی از بین برود. سالیسیلیک اسید معمولاً از طریق پد یا چسبهای پا که حاوی اسید هستند، استفاده میشود. این یک استراتژی بسیار مناسب برای درمان میخچه است، زیرا میخچهها را خیلی سریع از بین میبرد. انجام این درمان در کمتر از دو بار، میتواند نتایج بسیار رضایت بخشی را داشته باشد. به طور کلی، این محصولات معمولاً ایمن بوده و بنابراین بدون عوارض جانبی بی سابقهای استفاده از آنها بی خطر است. با این حال، بیشتر پزشکان استفاده از سالیسیلیک اسید را تشویق نمیکنند زیرا در صورت عدم استفاده صحیح، ممکن است باعث سوختگی شیمیایی پوست در اطراف میخچه شود و منجر به عفونت و زخم شود.
کرمهای مرطوب کننده
کرم مرطوب کننده یک روش موثر در درمان میخچه روی پا است. این کرمها معمولاً یک شب تا صبح روی میخچه زده میشوند و با باند یا کیسههای پلاستیکی پوشانده میشوند تا در تمام طول شب روی میخچه قرار بگیرند. این کرمها به نرم شدن پوست میخچه کمک میکند تا پوست نرم و مرده اکنون به راحتی با سنگ پوکه (سنگ پا) لایهبرداری شود.
کرمهای قوی و موثر که در این روش استفاده میشود حاوی اوره هستند. با این حال، به شما توصیه میشود که با توصیه پزشک از آنها استفاده کنید.
آنتی بیوتیک خوراکی
آنتی بیوتیکها به ویژه هنگامی که میخچه آلوده داشته باشید استفاده میشود. علاوه بر این که عفونت روی میخچه را درمان میکنند ، به سرعت آن را از بین میبرند. با این وجود، اگر چرک در میخچه آلوده قبلاً تشکیل شده باشد، ابتدا از طریق یک برش کوچک که روی میخچه ایجاد شده، خارج میشود. این درد و ناراحتی موجود در میخچه را از بین میبرد تا بتواند سریعتر بهبود یابد.
جراحی
جراحی نیز ممکن است یک دوره ضروری برای درمان میخچه پا باشد. بیشتر مشخص می شود که میخچهها ناشی از ناهنجاری در ساختار پا باشند. برای اصلاح تغییر شکل پا، که دلیل اصلی ایجاد میخچه است، جراحی انجام میشود. در هر صورت، درمان چنین میخچه بدون جراحی اصلاحی ممکن است بی فایده باشد. میخچه ممکن است به هیچ وجه بهبود نیابد یا اگر جراحی ابتدا انجام نشود، ممکن است به محض اتمام درمان دوباره عود کند.
نحوه جلوگیری از میخچه روی پا
هیچ تضمینی وجود ندارد که میخچه بعد از درمان با استفاده از داروهای خانگی یا با استفاده از راهکارهای پزشکی دوباره تشکیل نشود. بنابراین بسیار مهم است که یاد بگیرید چگونه میتوانید از تشکیل آنها جلوگیری کنید در صورتی که هرگز به آنها مبتلا نشدهاید و یا در مواردی که به تازگی تحت درمان قرار گرفته اید دوباره عود نکنند.
با رعایت موارد زیر میتوان از بروز میخچه پا جلوگیری کرد:
- کفشهای مناسب بپوشید: همیشه کفشهای مناسب و سایز پای خود را بپوشید تا از اصطکاک و فشار بیش از حد به پاهایتان جلوگیری کنید. برای اطمینان از مناسببودن سایز کفش خود، عصرها برای خرید کفش به بازار بروید. پا به طور معمول در طول روز منبسط و بزرگ میشود. عصرها بهترین زمان برای تناسب کفش شماست. بعلاوه، درصورتی که کفشهای شما فشاری را به قسمتهای خاصی از پاهایتان وارد میکند، باید آنها را توسط یک کفاش اصلاح کنید تا از تشکیل میخچه روی پاهایتان جلوگیری کند.
- جوراب بپوشید: یاد بگیرید همیشه جوراب بپوشید. ممکن است لازم باشد جورابهای ضخیمتری انتخاب کنید تا بتوانند فشار و اصطکاک بیشتر روی پاهای شما را کاهش دهند. علاوه بر این، جورابهای بدون درز بهتر عمل میکنند زیرا احتمال اصطکاک در مناطق مستعد میخچه روی پاهای شما را کاهش میدهند.
- از جورابهای تنگ استفاده نکنید: پوشیدن جوراب به جلوگیری از میخچه پا کمک میکند. اما اگر جورابهای شما تنگ است، احتمال تشکیل میخچه بسیار زیاد است. استفاده از جورابهای تنگ باعث فشار و اصطکاک میشود که ممکن است به جای جلوگیری از ایجاد میخچه روی پاها، باعث به وجود آمدن میخچه شود.
- کرم مرطوب کننده پا بزنید: پاها را روزانه با صابون و لیف مخصوص بشویید و کرم مناسب پا را برای آبرسانی به آنها بمالید. فقط از کرمهای معمولی استفاده نکنید زیرا ممکن است باعث آبرسانی به پوست پاهای شما نشود.
- از سنگ پا برای از بین بردن پوست مرده پا استفاده کنید. با این حال، بسیار مراقب باشید که این کار را خیلی خشن انجام ندهید، زیرا ممکن است باعث آسیب به پاهای شما شود. برای تراشیدن پوست مرده از پاها از سنگ پوکه استفاده کنید.
- کمتر از کفش های پاشنه بلند استفاده کنید: اجتناب از پوشیدن کفشهای پاشنه بلند برای خانم ها غیرعادی است. با این حال، میتوانید با کاهش دفعات استفاده از کفش های پاشنه بلند، از رشد میخچه جلوگیری کنید. این امر باعث کاهش فشار و اصطکاک کفشهای پاشنه بلند شده و از رشد میخچه جلوگیری میکند.
- پیاده روی در شیب را کاهش دهید: اگر برای شما امکان پذیر است، سعی کنید راه رفتن را با روشهای نامرتب کاهش دهید. با این حال، در صورت زندگی در یک سطح ناهموار و دارای شیبهای زیاد، نمیتوان از پیاده روی در سراشیبیهای بالا و پایین خودداری کرد. اما هنوز هم میتوان کاری انجام داد: کفش مناسب برای پوشیدن انتخاب کنید. از کفشهای کاملاً استاندارد با کفیهای مناسب استفاده کنید تا فشار و اصطکاک ناشی از نیروهایی که بر روی پاهای شما در هنگام بالا رفتن یا پایین آمدن از شیب ها وارد میشوند، جلوگیری شود.
- ناخنهای پا را کوتاه کنید: کوتاه نگه داشتن ناخنهای پا راهی مطمئن برای جلوگیری از فشار و اصطکاک بیش از حد بر روی مفاصل انگشتان پا است.
- از پد پا استفاده کنید: پد پا را بین قسمتهای حساس پایتان قرار دهید تا از فشار بیش از حد و از تشکیل میخچه جلوگیری کند.
- درمان تغییر شکل پا: در صورت ایجاد میخچه در اثر ناهنجاریهای پا مانند خار استخوان، فقط باید آنها را از طریق جراحی یا هر روش مناسب دیگری اصلاح کنید.