قوس زیاد کف پا حالتی است که از طریق موقعیت قرار گرفتن پای شما بر سطح زمین قابل تشخیص است. در صورتی که شما دارای قوس زیاد کف پا باشید، پنجه و سینه‌ی پای شما در معرض فشار وزن بیش از اندازه به خصوص در وضعیت ایستادن و راه رفتن قرار می‌گیرد. در شرایط معمول فشار وزن بدن شما در تمام سطح پا به طور مساوی پخش می‌شود که منجر به ثبات و راحتی می‌شود.
قوس زیاد کف پا می‌تواند پای شما را در هر مرحله از زندگی تحت تأثیر قراردهد. اگر شما هنگام راه رفتن و یا ایستادن درد و یا بی‌ثباتی احساس می کنید باید در اسرع وقت برای درمان به پزشک متخصص پا مراجعه کنید.
فهرست مطالب
چه چیزی باعث ایجاد قوس زیاد کف پا می‌شود؟
قوس زیاد کف پا ممکن است شکل طبیعی پای شما باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که حدود 20 درصد از جمعیت جهان دارای قوس زیاد کف پا هستند. علیرغم نیاز به مدیریت و مراقبت، بدن شما در طی زمان به این شرایط عادت می‌کند. این حالت در شرایطی که شما در اثر اختلال عصبی دچار قوس زیاد کف پا شوید صدق نمی‌کند.
این حالت برخی مواقع در اثر بیماری و شرایط پزشکی ایجاد می شود از جمله:
- بیماری شارکوت ماری توث
- فلج اطفال
- سکته
- فلج مغزی
- مهره شکاف دار (اسپینیا بیفیدا)
- دیستروفی عضلانی
همچنین ممکن است قوس زیاد کف پا به علت به ارث رسیدن ناهنجاری ساختاری باشد. خدمات و یا جراحی توسط پزشک متخصص پا برای مدیریت و درمان این ناهنجاری‌های ساختاری توصیه می‌شود.
علائم قوس زیاد کف پا
قوس زیاد کف پا همیشه ایجاد درد نمی کند اما معمولاً علائم دیگری وجود دارد:
- انحنای بیش از اندازه در پا
- بالا بودن مشهود روی پا، احساس کیپ بودن در هنگام پوشیدن کفش
- هم‌راستایی ضعیف مچ‌های پا
- سایش و از بین رفتن سریع شکل کفش‌ها
- ضربه‌گیری ضعیف، راه رفتن پر صدا
- پیچ خوردگی یا بی ثباتی پنجه و مچ پاها
- خستگی و کوفتگی در هنگام راه رفتن و یا فعالیت‌های بدنی
- احساس درد در قوس، پاشنه و سینه پا
- احساس درد یا خستگی پا
- احساس درد و فشار در پایین تنه
- حساسیت در نواحی داخلی و خارجی زانو
- انگشتان پای خمیده (انگشت چکشی)
- تعادل ضعیف
- میخچه و پینه‌های بیش از اندازه زیر پاشنه و یا جلوی پنجه پا
تشخیص قوس زیاد کف پا
یک تست کامل بیومکانیکی نه تنها برای تشخیص حالت پا بلکه برای تعیین نوع پا، تعیین درجه شدت و شناسایی عواملی که ممکن است در ایجاد انحنای شدید قوس کف پا نقش داشته باشند ضروری است. این تست شامل مرور سوابق پزشکی، ارزیابی تحرک و قدرت ساق و پنجه پا، ارزیابی وضعیت و آنالیز فشار کف پا با استفاده از دوربین می‌باشد.
استفاده از اشعه ایکس نیز برای ارزیابی سلامتی مفاصل و بررسی هم‌راستایی، طول و تناسب استخوان‌های پا باید انجام گیرد.
قوس زیاد کف پا را چگونه اصلاح کنیم؟
درمان قوس زیاد کف پا می‌تواند سخت و چالش برانگیز باشد زیرا برخلاف قوس کم کف پا، کمتر با درد همراه است. با این حال روش‌هایی وجود دارد که ثابت شده می‌تواند برای مدیریت و درمان این شرایط کمک کننده باشد که شامل موارد زیر است.
کفش‌های محافظت کننده بپوشید
کفش‌هایی با بالشتک‌های به اندازه بپوشید تا فشار بر قسمت‌های دردناک پا کمتر شود و راه رفتن آسان‌تر و راحتی بیشتر شود. کفش‌هایی با رویه بلند و مواد ضربه‌گیر وجود دارند که برای فعالیت‌های ورزشی مناسب هستند. کفش‌هایی با پاشنه‌های پهن و کفی‌های ضخیم انتخاب کنید تا به ترتیب باعث ثبات و راحتی بیشتر شوند.
استفاده از بریس مچ پا
یک پزشک متخصص پا ممکن است بریس مچ پا را برای محافظت از پاهای شما و جلوگیری از آسیب بیشتر توصیه کند.
ارتز سفارشی
روش دیگری که برای اصلاح قوس زیاد کف پا می توانید به کار ببرید استفاده از وسایل ارتزی درون کفش است. این وسایل به طور سفارشی برای پای شما ساخته شده و به عنوان یک متعادل کننده کارآمد برای ناموزونی ایجاد شده در اثر قوس زیاد عمل می‌کنند.
برای مثال این وسایل برای قسمتی از پا که دارای ارتفاع بیشتری است تکیه گاه ایجاد می‌کنند. یعنی این وسایل سطح تماس را در هنگام راه رفتن، ایستادن و دویدن گسترش می‌دهند.
در این روش فشاری که شما به پای خود وارد می‌کنید از سینه و کف پا منتقل شده و همانطور که باید در تمامی قسمت‌ها پخش می‌شود. علاوه بر این از این به بعد کف پای شما به طور کامل با زمین در تماس بوده ثبات و تعادل شما بهبود پیدا می‌کند.
وسایل ارتزی سفارشی توسط پزشک متخصص پا و یا فیزیوتراپیست برای لایه گذاری و تثبیت کردن پا توصیه می‌شود.
ارتزها به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:
- ارتزهای محافظ تک نقطه‌ای: این ارتزها برای پر کردن فضای خالی زیرین قست مرتفع قوس پا ساخته می‌شود.
- ارتزهای سه‌گانه: این ارتزها از سه بخش پنجه- پاشنه، قوس و سینه پا حمایت می‌کنند.
بنابراین شما می‌توانید ارتزهایی که منحصراً روی نقاط دردناک تمرکز دارند را انتخاب کنید و یا انواعی که از نواحی سه‌گانه حمایت می‌کنند و شرایط کلی شما را بهبود می‌بخشند را تهیه نمایید.
برای مثال اگر سینه پای شما در معرض فشار ناشی از وزن زیاد قرار گیرد شما به دنبال بررسی بهترین کفی کفش در سینه پا خواهید بود.
سیلیکون یا پدهای نمدی
قوس زیاد کف پا می‌تواند منجر به بروز درد در ناحیه قوس، پاشنه و پنجه پا شود. سیلیکون‌ها یا پدهای نمدی می‌توانند باعث افزایش لایه‌های بالشتکی مورد نیاز برای محافظت از پا و کاهش تنش اعمال شده بر آن‌ها و در نتیجه تعدیل سازی یکسان پا شوند.
از بین بردن میخچه‌ها و پینه‌ها
این روش درمان، درمان حمایتی عوارض ناشی از فشارهای مکانیکی که در اثر استفاده از کفش‌های معیوب ایجاد شده را فراهم می‌کند. توصیه می‌شود که از پزشک متخصص مجاز و معتبر گرفته شود.
داروهای ضد التهابی
به واسطه فشار زیاد روی پاشنه و سینه پا ممکن است دردهای شدیدی همراه تورم تجربه کنید. ممکن است دکتر شما داروهایی ضد التهابی را برای کاهش تورم و تسکین درد به شما توصیه کند.
ورزش‌های کششی برای قوس زیاد پا
ورزش‌هایی ابتدایی برای قوس زیاد پا وجود دارد که به راحتی می‌توانید در خانه انجام دهید. با این حال قبل از شروع ورزش‌ها با دکتر متخصص پا خود مشورت کرده و یا ورزش‌های دیگری معرفی کنید.
در اینجا عالی‌ترین نرمش‌های توصیه شده توسط پزشک‌ها برای کاهش اثرات جانبی ایجاد شده در اثر قوس زیاد کف پا آورده شده است.
- کشش با حوله: بنشینید و پای خود را در مقابل خود قرار دهید و حوله‌ای را دور سینه‌ی پای خود حلقه کنید. پای خود را در آن نقطه خم کنید و حوله را با دست‌های خود بکشید تا پنجه پا کشیده شود.
- کشش دیواری خم کردن زانو: تقریباً به فاصله یک فوت (30 سانتی متر) از دیوار بایستید به طوری که کف دستان خود را صاف روی دیوار قرار داده‌اید. پاشنه پا را به طور مسطح روی زمین قرار داده، دو زانوی خود را خم کرده و تمامی بدن خود را به آرامی به سمت جلو خم کنید و از دیوار برای حفظ تعادل استفاده کنید.
- فشار دادن پنجه پا: تمامی انگشتان پای خود را در یکدیگر گره کنید. سپس پنجه‌های خود را تا جای ممکن به مدت 10 ثانیه به هم فشار دهید و سپس استراحت دهید و تکرار کنید.
- چرخش پنجه پا: پاهای خود را صاف روی زمین قرار دهید و به سادگی پنجه پا خود را بلند کنید. به تدریج ارتفاع پنجه پا را کم کرده تا به سمت زمین حرکت کرده و برگردد.
- برداشتن توپ گلف: به سادگی با استفاده از پنجه پا سعی کنید که توپ گلف را از زمین بردارید و درون سبدی قرار دهید. اگر این کار به قدری مشکل است که حتی فکر شروع آن نیز سخت است در ابتدا می‌توانید از یک حوله و تیله استفاده کنید.
این نرمش‌های پنجه پا روی ناهماهنگی ماهیچه‌ها و رباط‌ها مؤثر بوده و قوت و انعطاف آن‌ها را افزایش داده در نتیجه کمتر دچار آسیب و مشکل می‌شوند.
نباید اجازه دهید که قوس زیاد کف پا تحرک شما را از بین برده و یا شما را ناراحت باقی بگذارد.
آیا به عمل جراحی قوس پا احتیاج دارم؟
عمل قوس پا تنها در موارد بسیار شدید توصیه می‌شود. این روش برای تسکین و کاهش درد، کاهش ارتفاع قوس و بهبود کارایی پا، کاهش خطر بروز سایر آسیب‌ها مثل شکستگی استخوان‌ها و پیچ خوردگی مکرر مچ پا صورت می‌گیرد.
بعد از عمل به خود فرصت استراحت و بهبودی داده که بستگی به روند آن دارد. مطالعات نشان می‌دهد که روند بهبودی می‌تواند بین 6 تا 12 ماه زمان ببرد.
بسته به شدت بدشکلی و نتایج مورد نظر، عمل جراحی می‌تواند شامل انتقال تاندون، استئومی، ادغام، آزاد کردن نیام کف پا و یا حذف بخشی از استخوان‌های پنجه‌ی پا باشد.
نتیجه‌گیری
به طور منظم از کف پای خود اسکن تهیه کرده تا از وضعیت کف پای خود آگاه شوید و در صورت وجود قوس زیاد کف پا می‌توانید سریعاً تحت درمان قرار گیرید. پوشیدن کفش‌های دارای بالشتک‌های محافظ راه‌حلی کلیدی برای راحتی قوس زیاد پا بوده و به شما فرصت می‌دهد زندگی سالم و فعالی داشته باشید.