فهرست مطالب
هدف اصلی ما به‌عنوان متخصصین امراض پا، بازگردانی سلامت کامل به پا و پیشگیری از عوارضی است که می‌توانند موجب بروز عارضه‌های بدتری بشوند. وظیفه‌ی ما بررسی و معاینه‌ی شکستگی پای شما و درمان آن بدون عمل جراحی می‌باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت می‌توانید با شماره 02122780702 یا 02122780701 تماس حاصل فرمایید.
آناتومی شکستگی مچ‌پا
در مچ پا سه استخوان مختلف ممکن است دچار شکستگی شوند:
استخوان درشت‌نی: به استخوان درشت‌تر ساق پا، درشت‌نی گفته می‌شود. انتهای استخوان درشت‌نی پهن شده و یک برآمدگی استخوانی به نام قوزک داخلی پا را به وجود می‌آورد. شما می‌توانید این برآمدگی را در قسمت داخلی پای خود لمس کنید.
استخوان نازک‌نی: به استخوان نازک‌تر ساق پا، نازک‌نی گفته می‌شود. انتهای استخوان نازک‌نی پهن شده و یک برآمدگی استخوانی به نام قوزک جانبی پا را به وجود می‌آورد. شما می‌توانید این برآمدگی را بر روی سطح خارجی پای خود لمس کنید.
استخوان تالوس (قاپ): تالوس استخوانی گوه مانند است که در عمق مفصل مچ پا و در بین استخوان پاشنه و انتهای استخوان‌های درشت‌نی و نازک‌نی قرار گرفته است. تالوس از انتهای استخوان‌های درشت‌نی و نازک‌نی حمایت کرده و حرکت مچ پا را ممکن می‌سازد.
انواع مختلف شکستگی‌های مچ‌پا
با اینکه راه‌های مختلفی برای ایجاد شکستگی در مچ پا وجود دارند، از شایع‌ترین آن‌ها می‌توان به پیچ‌خوردگی شدید و ناگهانی مچ پا و یا ضربه‌ی شدید و مستقیم به یکی از قوزک‌های آن اشاره کرد.
عوامل خطر و علل ایجاد شکستگی در مچ‌پا
شکستگی مچ پا در بین رده‌های سنی مختلف و افراد به علاقه‌مندی‌ها و سبک‌های مختلف زندگی، عارضه‌ای شایع است.
افرادی که به برخی از فعالیت‌های ورزشی به‌خصوص اشتغال دارند، به دلیل فشار واردشده بر روی مفصل مچ پا، بیشتر در معرض خطر شکستگی قرار دارند مانند:
• رقص باله
• اسنوبرد
• بسکتبال
• چتربازی
همچنین ممکن است موارد زیر نیز موجب شکستگی در مچ پا گردند:
• سرخوردن بر روی یخ
• زمین خوردن از ارتفاع زیاد
• ضربه‌ی مستقیم به قوزک‌های پا در حین تصادفات رانندگی
آسیب‌های وارده در اثر ضربه‌ی شدید که در طی آن‌ها استخوان شکسته شده از پوست بیرون زده و در معرض هوا قرار می‌گیرد، بسیار خطرناک‌اند. زخم باز به باکتری‌ها کمک می‌کند تا استخوان را آلوده کرده و این امر به‌شدت خطر عفونت را افزایش می‌دهد.
علائم
درصورتی‌که به شکستگی مچ پا دچار شده‌اید، ممکن است علائم زیر را داشته باشید:
• درد، ورم، کبودی و حساسیت نسبت به لمس در ناحیه‌ی مچ پا
• عدم توانایی حرکت دادن مچ پا در دامنه‌ی حرکتی طبیعی خود
• عدم توانایی تحمل وزن بر روی مچ پای آسیب‌دیده – بااین‌حال درصورتی‌که می‌توانید این کار را انجام دهید، به معنی سالم بودن مچ پا نیست.
• در برخی از موارد، شنیده شدن صداهای شکستگی و خرد شدن از مچ پا
• در شکستگی‌های باز، بدشکلی وخیم مچ پا و دیده شدن قسمت‌هایی از استخوان بیرون زده از پوست
عوارض
از عوارض رایج پس از شکستگی مچ پا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• گرفتگی در ناحیه‌ی مچ پا
• درد
• ورم
• آرتروز در آینده: یکی از رایج‌ترین عارضه‌های بلندمدت مربوط به شکستگی مچ پا، استئوآرتریت و یا خود آرتروز می‌باشد. زمانی که استخوان‌های اطراف مفصل آسیب می‌بینند، فرسایش آن‌ها نسبت به مفاصل سالم بیشتر می‌شود. این عارضه منجر به ایجاد درد و ورم در مفصل شده و ممکن است تا حدی شدید باشد که به درمان نیاز پیدا کند.
• ترمیم ناکافی: موقعیت استخوان‌ها در مچ پا بسیار مهم است. بنابراین قرار دادن دوباره‌ی استخوان‌ها در موقعیت مناسب خود چه به وسیله‌ی عمل جراحی و چه به کمک گچ گرفتن، باید بسیار دقیق باشد در غیر این صورت ممکن است ترمیم استخوان‌ها نیمه‌کاره باقی بماند.
تشخیص
پس از گفتگو در مورد علائم عارضه، پزشکان ما سابقه‌ی پزشکی شما و به‌خصوص آسیب‌های قبلی به مچ و دیگر قسمت‌های پا را بررسی خواهند کرد. پزشکان ما مچ و دیگر قسمت‌های تحتانی پای شما را معاینه خواهند نمود. در طول این معاینه، پزشک به دنبال اثراتی از تورم، بدشکلی، ساییدگی، کبودی و یا درد در طول قسمت‌های تحتانی استخوان‌های درشت‌نی و نازک‌نی می‌گردد. به‌خصوص در قسمت قوزک‌های داخلی و جانبی پا (برآمدگی‌های استخوانی در دو طرف پا). درصورتی‌که در معاینه‌ی فیزیکی مشخص شود که فرد به شکستگی مبتلاست، عکس‌برداری با اشعه‌ی ایکس به‌منظور تائید تشخیص پزشک تجویز خواهد شد.
درمان
روش درمانی مورداستفاده و مدت‌زمان موردنیاز برای بهبودی شکستگی مچ پا، به عوامل زیادی ازجمله موارد زیر بستگی دارند:
• نوع شکستگی مچ پا
• محل شکستگی استخوان
• تعداد استخوان‌های دچار شکستگی
• وضعیت پوست بر روی محل شکستگی
برای درمان شکستگی مچ پا می‌توان از یکی از روش‌های زیر استفاده کرد:
• گچ گرفتگی ساده
• عمل جراحی که معمولاً با کارگذاری پیچ و پلاک همراه است.
روش‌های درمانی بدون جراحی
در صورت پایدار و باثبات بودن شکستگی (یعنی حرکت نکردن استخوان‌های دو طرف شکستگی) و حفظ موقعیت مناسب استخوان‌ها، می‌توان به گچ گرفتن و یا استفاده از بریس آن را درمان کرد. تحمل وزن برای شکستگی‌ها پایدار ممنوع است ولی برای شکستگی‌های ناپایدار این‌طور نیست.
درمان با عمل جراحی
درصورتی‌که شکستگی بسیار ناپایدار بوده (از نوع وبر B یا C) و یا موقعیت استخوان‌ها تغییر کرده باشد، ممکن است برای بازگرداندن استخوان‌ها به موقعیت مناسب، عمل جراحی موردنیاز باشد. عمل جراحی می‌تواند بر دو نوع باشد:
• عمل جراحی فوری: درصورتی‌که شکستگی ساده بوده و عارضه‌ی دیگری را به وجود نیاورده باشد، می‌توان از پیچ و پلاک برای درمان آن استفاده کرد.
• جراحی مرحله‌ای: درصورتی‌که آسیب واردشده به بافت‌های نرم اطراف مفصل شدید باشد، باید قبل از انجام عمل جراحی، تا مدتی به مفصل استراحت داده شود تا پس‌ازآن بتوان عمل جراحی را انجام داد. این کار به کاهش التهاب و تورم بافت‌ها کمک می‌کند. در طول این دوره‌ی استراحت، موقعیت مناسبی برای مچ پا ایجادشده و سپس با کار گذاشتن وسایلی در خارج از آن، مفصل را در جای خود ثابت می‌کنند.
بااینکه این کار ساده نبوده و در برخی موارد می‌تواند موجب ناراحتی شود، در طول آن، پوست و بافت‌های نرم بهبود پیدا می‌کنند. این کار همچنین به پزشک کمک می‌کند تا موقعیت را زیر نظر داشته و در صورت بروز عارضه‌هایی مانند کبودی‌های وسیع و یا عفونت، سریعاً آن‌ها را درمان کند. زمانی که بافت‌های نرم بهبود پیداکرده و امنیت عمل تأمین می‌شود، از عمل جراحی برای ترمیم دائمی مفصل استفاده می‌کنند.
در عمل جراحی می‌توان از گزینه‌های بسیار متفاوتی استفاده کرد بااین‌حال در صورت انجام عمل، از شما خواسته می‌شود تا حداقل به مدت تا هفته از تحمل وزن خودداری کنید تا زخم‌ها و استخوان‌ها بهبود یابند.
برای بسیاری از افراد، عدم توانایی تحمل وزن ناامیدکننده است. استفاده از عصای زیر بغل و یا راه رفتن با یک پا می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی فرد را از فعالیت بازداشته و در برخی از موارد توانایی کار کردن را از او بگیرد. بااین‌حال، تحت‌فشار قرار نگرفتن استخوان‌های تازه‌ترمیم یافته ضروری است. یک فیزیوتراپیست درون بیمارستان شما را برای برنامه‌های تحرکی کمکی معاینه کرده و به شما نحوه‌ی راه رفتن در این حالت به‌خصوص را آموزش می‌دهد. او همچنین توانایی شما برای بالا یا پایین رفتن از راه‌پله‌ها را بررسی می‌کند.
باز توانی و توان‌بخشی
برنامه‌ی توان‌بخشی پس از شکستگی مچ پا می‌تواند بسته به‌شدت شکستگی و سرعت بهبودی استخوان‌ها، بین 12 تا 24 هفته زمان ببرد. در طول این زمان، فیزیوتراپیست و جراح از شما می‌خواهند تا ورزش‌های به خصوصی را انجام داده و وزن اعمال‌شده بر روی مچ خود را به مرور زمان افزایش دهید.
