قفل کردن اصطلاحی است که برای مواردی به کار میرود که شما نمیتوانید زانوی خود را خم یا راست کنید. ممکن است احساس کنید زانوی شما در یک حالتی گیر کرده است و نمیتوانید آن را حرکت دهید و سعی کنید آن را کمی تکان دهید تا بتوانید دوباره آن را به حالت قبلی برگردانید. قفل کردن زانو، دو حالت متفاوت دارد. حالت اول این است که قفل شدن زانو با درد شدیدی همراه است و شما دیگر نمیتوانید زانوی خود را به طور کامل در دامنهی حرکتی که دارد، تکان دهید. حالت دیگر قفل شدن زانو این است که زانوی شما کاملا روان و عادی حرکت میکند، اما به خاطر گیر کردن چیزی در آن ناگهان قفل میشود.
کلینیک ما برای بیماریها و مشکلات زانو ، خدمات درمانی با کیفیت بالا و کاملا بهروز را برای تمام سنین ارائه میدهد. مشکلات شایعی ما اغلب با آن مواجه میشویم عبارتند از: پارگی مینیسک، پارگی و کشیدگی رباط، کجی کشکک زانو یا دررفتگی مکرر آن، و آرتروز زانو. برای کسب اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت میتوانید با شماره 09128444990 یا 02122780702 یا 02122780701 تماس حاصل فرمایید.
علل قفل شدن زانو
پارگی مینیسک (از نوع پارگی دسته سطلی)
اگر زانوهای شما زیاد قفل میشوند، ممکن است مینیسک شما پاره شده باشد. پارگی قسمت خارجی یا میانی مینیسک یکی از شایعترین مشکلاتی است که بیماران به آن دچار میشوند. علائم معمول پارگی مینیسک عبارتند از: درد زانو، تورم، قفل کردن زانو و احساس گیر کردن چیزی درون زانو.
آرتروز زانو
درد و خشکی زانو، علائم مشخصهی آرتروز زانو هستند. سایش در زانو و تورم زانو باعث میشود که زانو حالت خشکی و بیحرکتی پیدا کند و انعطاف خود را از دست بدهد. ممکن است دامنهی حرکتی زانو به طور کلی کاهش یابد. افرادی که به آرتروز متوسط تا پیشرفتهی زانو مبتلا هستند، ممکن است به سختی بتوانند زانوی خود را کاملا صاف کنند. برخی افراد، صبحها بعد از بیدار شدن از خواب یا بعد از نشستن به مدت طولانی، بیشتر در زانوی خود احساس خشکی میکنند چراکه بی تحرکی وضعیت خشکی زانو را بدتر میکند. خشکی زانو ممکن است همراه با تورم باشد یا نباشد. سایش زانو موجب میشود که قسمتهایی از غضروف مفصلی یا استخوان جدا شوند و درون مفصل زانو گیر کنند که این موضوع موجب قفل شدن زانو میشود.
شکستگیهای استخوان ران یا ساق پا در ناحیه مفصل زانو
یک دیگر از علل قفل شدن زانو میتواند این باشد که تکههای کوچکی از استخوان شکسته درون مفصل زانو گیر کند و درون آن شناور شود. این حالت درست مانند پارگی مینیسک میتواند باعث شود که تکهای که درون کپسول مفصلی گیر افتاده است، باعث قفل شدن زانو در یک حالت خاص شود. شکسته شدن و جدا شدن قسمتی از استخوان میتواند بر اثر یک ضربه یا حادثه یا به خاطر سایش زیاد مفصل، به علت ابتلا به بیماری مانند آرتروز، باشد.
عوارض جراحی
خشکی و قفل شدن زانو میتواند از عوارض جراحی زانو باشد و ممکن است بیمار نتواند زانوی خود را به صورت کامل خم یا صاف کند. خشکی زانو پس از جراحی به این علت ایجاد میشود که احتمالا در جای زخم جراحی و در درون مفصل زانو، بافت اضافی و غیرطبیعی تشکیل میشود.
آسیب رباط
آسیب رباطهای ACL و PCL معمولا باعث خونریزی درون مفصل زانو میشود. مفصل زانو به سرعت ورم میکند و در نتیجه حرکت آن محدود میشود. شما میتوانید در مقالات مربوط به پارگی رباط ACL و PCL، اطلاعات بیشتری در اینباره به دست آورید.
دررفتگی کشکک زانو
یکی دیگر از علل قفل شدن زانو میتواند دررفتگی کشکک زانو و یا وجود تکههای بافتی اضافی در اطراف مفصل زانو باشد.
سندرم پلیکا
سندرم پلیکا، مشکلی است که بعد از آسیبدیدگی یا التهاب زانو ایجاد میشود و در آن پردهی پلیکا که در اطراف زانو قرار دارد و مایع مفصلی در درون آن است، دچار التهاب، ضخیم شدن غیرعادی و تشکیل بافتهای فیبروزی میشود. این حالت به خاطر آسیبدیدگی پلیکا یا استفاده بیش از حد از مفصل زانو، ایجاد میشود. علائم سندرم پلیکا عبارتند از درد و تورم زانو، صدا دادن و تقتق زانو، ضعف زانو و قفل شدن زانو. ممکن است شخص در هنگام خم کردن زانو در حدود 30 تا 60 درجه احساس درد کند و در برخی موارد نیز ممکن است درد زانو در هنگام تلاش برای صاف کردن مفصل زانو، احساس شود.
استئوکوندریت
استئوکوندریت زمانی ایجاد میشود که تکههایی از غضروف یا استخوان درون مفصل زانو رها میشوند. شایعترین علاوم استئوکوندریت عبارتند از: درد، قفل شدن زانو، ضعف یا خالی کردن زانو، خشکی و تورم زانو. ممکن است در هنگام حرکت دادن زانو، وقتی تکهی رها شده درون مفصل زانو جایی گیر میکند، زانو قفل شود و شخص مجبور باشد زانوی خود را تکان دهد تا تکهی گیر افتاده کمی جا به جا شود تا بتواند مجددا زانوی خود را حرکت دهد.
تشخیص قفل شدن زانو
برای تشخیص علت قفل شدن زانو از روشهای مختلفی استفاده میشود، ازجمله:
- معاینه فیزیکی بیمار:
- بررسی وضعیت زانو در هنگام راه رفتن، ایستادن و خوابیدن
- بررسی ظاهر زانو و مقایسه آن با زانوی سالم برای پی بردن به علائم التهاب، بدشکلی یا دفرمیتی، تورم، دررفتگی، عدم ثبات مفصل زانو و دامنهی حرکتی آن
- عکسبرداری از زانو
- عکس رادیولوژی
- عکسبرداری MRI برای بررسی پارگی مینیسک و سایر مشکلات مشابه
- ارزیابی مفصل زانو به وسیله آرتروسکوپی که توسط متخصص ارتوپد باید انجام شود.
درمان قفل شدن زانو
روش درمان قفل شدن و سفتی مفصل زانو به این بستگی دارد که چه عاملی باعث قفل شدن زانو شده است. تنها در موارد بسیار وخیم لازم است که برای درمان مشکل زانو، عمل جراحی انجام شود.
در صورتی که قفل شدن زانو بر اثر پارگی مینیسک ایجاد شده است، لازم است روی زانوی خود کمپرس سرد قرار دهید تا درد زانو کمتر شود. کمپرس سرد را در هر نوبت، کمتر از 5 دقیقه روی زانو قرار دهید. استفاده از زانوبند طبی نیز موجب تسکین درد زانو و ایجاد ثبات بیشتر در مفصل زانو میشود و زانو را گرم نگه میدارد. لازم است با پزشک خود مشورت کنید تا به شما بگوید که چه نوع زانوبندی برای شما مناسب است.
گاهی اوقات لازم است برای برطرف کردن خشکی زانو، روی آن کمپرس گرم قرار دهید. دمای کمپرس گرم را در درجه حرارت پایین تنظیم کنید و آن را برای 10 تا 20 دقیقه روی زانو قرار دهید. اگر به کمپرس گرم دسترسی ندارید، میتوانید یک حوله را در آب داغ قرار دهید و سپس آن را روی زانوی خود بگذارید.
انجام تمرینات و حرکات ویژهی فیزیوتراپی و همچنین برخی حرکات خاص یوگا، میتواند در درمان قفل شدت زانو موثر باشد.
برای درمان درد و التهاب، پزشک داروهای مخصوص را تجویز میکند. در صورتی که درد و التهاب زانو بسیار شدید باشد و با روشهای دیگر درمان نشود، احتمالا پزشک شما پیشنهاد میکند که زانوی خود را جراحی کنید.