درمان و علت ایجاد انگشت چکشی پا
انگشت چکشی اغلب انگشت دوم پا را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این عارضه باعث می‌شود مفصل میانی انگشت خم شود. انگشت چکشی اغلب در اثر مشکلات ساختاری پا و یا پوشیدن کفش نامناسب ایجاد می‌شود. تشخیص و درمان انگشت چکشی در اوایل پیدایش بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است، چراکه باگذشت زمان روند و شرایط بیماری بدتر می‌شود. اگر این عارضه درمان نشود، ممکن است بیماری به عمل جراحی نیازمند شود.
آناتومی انگشتان پا
انگشتان پا بخشی جلوی پا شما را تشکیل می‌دهند. آن‌ها به شما کمک می‌کنند تا تعادل خود را حفظ کرده و بتوانید راه بروید و یا جابه‌جا شوید. انگشت شست پا از دو استخوان (بندانگشت) متشکل شده است. بقیه انگشتان پا از سه استخوان ساخته‌شده‌اند. انگشت چکشی زمانی رخ می‌دهد که مفصل میانی انگشت پا خم (منقبض) می‌شود.
انواع انگشت چکشی
دو نوع انگشت چکشی وجود دارد:
انگشت چکشی قابل‌انعطاف. اگر هنوز امکان خم کردن مفصل پا وجود داشته باشد، به آن انگشت چکشی انعطاف‌پذیر می‌گویند. این خوب است، زیرا که بیماری در مراحلِ اولیه قرار دارد و هنوز شدت آن زیاد نگشته است. گزینه‌های درمانی مختلفی برای این حالت وجود دارد.
انگشت چکشی سخت. اگر تاندون‌های انگشت پا سفت‌وسخت شده باشند، در اثر فشار وارده، مفصل از محور خود خارج می‌شود، در این مرحله، انگشت پا نمی‌تواند حرکت کند. برای رفع این مشکل معمولاً عمل جراحی نیاز است.
علل ایجاد انگشت چکشی پا
انگشت چکشی معمولاً در طول زمان به دلیل تغییرات ساختاری عضلات و تاندون‌هایی که انگشتان پا را خم می‌کنند ایجاد می‌شود. انگشت مجاور شست پا (انگشت دوم) بیشتر دچار انگشت چکشی می‌شود. عضلات موجود در هر انگشت پا به‌صورت هماهنگ باهم کار می‌کنند. هنگامی‌که این عضلات از تعادل خارج شوند، ممکن است، انگشت چکشی پدید آید. عدم تعادل عضلانی فشار زیادی بر تاندون‌ها و مفاصل انگشتان وارد می‌کند. این فشار درنهایت می‌تواند منجر به شکل‌گیری انگشت چکشی شود.
برخی از دلایل اصلی ایجاد انگشت چکشی عبارت‌اند از:
- ژن‌های شما. ممکن است به دلیل وجود نقص‌های ساختاری که از طریق ژن‌ها به ارث می‌رسند، احتمال شکل‌گیری انگشت چکشی در بعضی افراد بیشتر باشد، مانند کف پای صاف. قوس بیش‌ازحد کف پا نیز می‌تواند موجب انگشت چکشی شود.
- آرتروز
- دیابت
- آسیب‌دیدگی پا. پوشیدن کفش‌های خیلی تنگ، باریک و یا پاشنه‌بلند.
علائم انگشت چکشی
علائم و نشانه‌های انگشت چکشی پیش‌رونده هستند، به این معنی که آن‌ها در طول زمان بدتر می‌شوند. انگشت چکشی باعث می‌شود که مفصل میانی انگشت دوم، سوم، چهارم و یا پنجم خمیده شود. انگشت آسیب‌دیده ممکن است دردناک و یا تحریک‌پذیر شود، به‌ویژه هنگام پوشیدن کفش. ممکن است بین، در بالا و یا در پایان انگشتان شما، میخچه ایجاد شود و یا در پایین پا و یا در سینه کف پا، پوست ناحیه ضخیم شده و پینه به وجود آید. گاهی پیدا کردن کفشی که بتوانید راحت آن را بپوشید، برایتان مشکل می‌گردد. انگشت چکشی ممکن است باعث شود انگشتان پای شما در بخش جلویی کفش گیر کنند.
برخی از علائم انگشت چکشی عبارت‌اند از:
- درد در بالای انگشت خم‌شده، هنگام پوشیدن کفش.
- ایجاد میخچه در بالای مفصل انگشت.
- تورم مفصل انگشت و قرمزرنگ شدن آن.
- مشکل درحرکت مفصل انگشت و وجود درد زمانی که تلاش می‌کنید انگشت خود را خم نمایید.
- درد سینه کف پا و زیر انگشت خم‌شده.
چه موقع باید به پزشک مراجعه نمود؟
شما باید به دنبال درمان خود باشید اگر:
اگر پای شما به‌طور مکرر صدمه‌دیده باشد، باید به یک پزشک یا متخصص پا مراجعه کنید. اگر شما به انگشت چکشی مبتلا شده باشید، به‌احتمال‌زیاد به مراقبت‌های پزشکی نیاز خواهید داشت. از پزشک خود به خواهید شما را به یک متخصص و یا جراح پا، ارجاع دهد. همین اکنون اقدام کنید، قبل از آنکه مشکل بدتر شود.
تشخیص انگشت چکشی پا
پزشک می‌تواند پس از گرفتن شرح‌حال و معاینه انگشتان، انگشت چکشی را تشخیص دهد. در اغلب موارد، از پا به کمک اشعه ایکس تصویربرداری می‌شود.
درمان انگشت چکشی پا
درمان‌های غیر جراحی زیادی برای کمک به تسکین علائم انگشت چکشی وجود دارد.
کفش خود را عوض کنید. کفشی انتخاب کنید که در جلوی آن فضای کافی وجود داشته باشد، پاشنه کوتاهی داشته باشد و به‌خوبی از قوس پا حمایت کند. صندل یا کفش‌های ورزشی که روی انگشتان پا را نمی‌پوشانند، می‌تواند گزینه مناسبی باشد. همچنین شما می‌تواند از کفش‌های سفارشی و یا کفش‌هایی که برای مشکلات پا ساخته می‌شوند، استفاده نمایید.
کفی مناسب. استفاده از محصولاتی که کف پا را پوشش می‌دهند و یا انگشتان را در یک موقعیت راحت‌تری نگه می‌دارند، می‌تواند کمک‌کننده باشد، مانند پدهای مخصوص، تیوپ‌های پنجه پا، کفی‌های حمایت‌کننده از قوس پا و سایر ابزارها و ارتزهای موجود. این گزینه‌ها برای درمان انگشت چکشی انعطاف‌پذیر بهتر است، اما همچنان می‌توان از آن‌ها برای برخی از موارد انگشت چکشی سخت نیز استفاده نمود.
مراقبت بروز هرگونه پینه یا میخچه در پای خود باشید. پدهای طبی و یا سایر درمان‌های غیر نسخه‌ای می‌توانند در تسکین درد مؤثر باشند. هرگز میخچه یا پینه را خودتان از پا جدا نکنید، چراکه این امر می‌تواند به عفونت منجر شود.
می‌توانید از داروهای تسکین دهند درد، مانند استامینوفن، ایبوپروفن و یا ناپروکسن استفاده نمایید. قبل از مصرف این داروها با پزشک خود مشورت کنید. در رابطه با مصرف داروها احتیاط‌های لازم را رعایت نمایید. تمام دستورالعمل موجود بر روی داروها را مطالعه کرده و پیروی نمایید.
بانداژ انگشت چکشی. از یک نوار باریک کمک گرفته و به‌آرامی انگشت شست پا (یا انگشت مجاور انگشت چکشی)، و سپس انگشت چکشی و پس‌ازآن انگشت مجاور را ببندید. این کار باعث می‌شود به‌آرامی انگشت پای چکشی در موقعیت طبیعی خود قرار بگیرد. اما توجه داشته باشید صاف شدن انگشت دائمی نخواهد بود.
آتل، بند و یا اسپلینت انگشتان پا. این ابزارهای کمکی نیز همانند بانداژ پا، انگشتان را در موقعیت صحیح خود نگه می‌دارند.
تمرینات ورزشی برای اصلاح انگشت چکشی پا. تمرینات ورزشی کمک می‌کند تا مفاصل انگشتان انعطاف‌پذیر و تقویت گردند. پزشک و یا متخصص فیزیوتراپی شما، احتمالاً تمرینات بیشتری را به شما آموزش خواهند داد.
- کرانچ انگشت پا. برای انجام این تمرین شما باید بر روی یک صندلی بنشینید. یک حوله بر روی زمین قرار دهید، سپس نیمی از پای آسیب‌دیده خود را بر روی آن بگذارید. مطمئن شوید که پاشنه خود را بر روی زمین قرار داده‌اید. با استفاده از انگشتان خود، حوله را جمع نمایید. این تمرین را حداقل 10 تا 12 بار تکرار نمایید.تمرینات ورزشی برای اصلاح انگشت چکشی پا. تمرینات ورزشی کمک می‌کند تا مفاصل انگشتان انعطاف‌پذیر و تقویت گردند. پزشک و یا متخصص فیزیوتراپی شما، احتمالاً تمرینات بیشتری را به شما آموزش خواهند داد.
- کشش دستی. برای انجام این تمرین بروی زمین نشسته و پاهای خود را در مقابل توان به حالت کشیده درآورید. از یک حوله کمک گرفته و آن را در پشت انگشتان خود قرار دهید. سپس به‌آرامی حوله را به سمت خود بکشید به‌نحوی‌که انگشتان به‌آرامی کشیده شوند. این موقعیت را حداقل 20 تا 30 ثانیه نگه‌دارید.
- تمرین کشش انگشتان پا. پای خود را بر روی زمین قرار دهید، انگشتان پا را حلقه کرده و جمع نماید، سپس پنجه پا را بلند کرده و تا آنجا که می‌توانید انگشتان را بازنموده و از هم فاصله بگیرید. این موقعیت را 10 ثانیه نگه‌دارید. هر مرتبه سه بار و دو مرتبه در روز انجام دهید.
- برداشتن تیله. با کمک انگشتان پای خود تیله‌ها را از روی زمین برداشته و داخل یک فنجان قرار دهید.
- ضربه زدن با انگشتان پا. تمرین ضربه زدن با انگشتان پا شبیه ضربه زدن انگشتان دست بر روی یک میز است. بایستید. انگشتان پای خود را به سمت بالا خم‌کنید و از روی زمین بلند نمایید. سپس، یکی‌یکی از انگشت کوچک شروع کرده و تا شست پا بر روی زمین ضربه بزنید. این حرکت را به‌صورت موج‌وار برای تمام انگشتانتان انجام دهید.
- چنگ زدن زمین. این تمرین بر پشت انگشتان پا تمرکز دارد. با پاهای برهنه ایستاده و انگشتان پای خود را به سمت خارج بکشید، سپس تا آنجا که می‌توانید با پشت انگشتان بر زمین نیرو وارد نمایید.
حذف میخچه و پینه. پزشک شما می‌تواند به‌صورت امن و بی‌خطر اقدام به حذف میخچه و پینه پای شما نماید. شما نباید در خانه اقدام به حذف کردن آن‌ها نمایید.
عمل جراحي. اگر درمان‌های غیر جراحی نتوانند علائم بیمار را تسکین دهند و یا در موارد شدید انگشت چکشی، ممکن است گزینه جراحی در نظر گرفته شود.
برای درمان انگشت چکشی از روش‌های مختلفی در جراحی کمک می‌گیرند:
- آرتروپلاستی (برداشتن سرانگشتان). ممکن است قطعه کوچکی از استخوان مفصل و یا استخوان انگشت پا حذف شود. به این روش جراحی "حذف سرانگشتان" و یا " آرتروپلاستی " می‌گویند.
- آرترودز. ممکن است برای مستقیم کردن انگشت مفصل برداشته شود که به آن " خشک‌کردن مفصل" و یا" آرترودز " می‌گویند.
- قرار دادن استخوان در موقعیت صحیح خود. به کمک ابزارهای مخصوص جراحی مانند پین‌ها، استخوان در وضعیت مناسب خود قرار داده می‌شود تا فرایند درمان شکل گیرد.
- تراز کردن مفصل توسط:
- پوست کنار زده می‌شود (با استفاده از قلاب‌های مخصوص)
- عضلات و تاندون‌ها اصلاح می‌شوند.
- بافت‌های پشتیبان برش داده می‌شوند.
- تاندون مفصل تغییر داده می‌شود.
- ایمپلنت گذاری در مفصل. ممکن است برای صاف کردن مفصل از ایمپلنت استفاده شود.
- قطع عضو. در موارد نادر، برای درمان انگشت چکشی ممکن است آن را قطع نمایند (آمپوتاسیون).
پیشگیری
اگر به انگشت چکشی مبتلا شدید، مهم است که توسط یک متخصص پا معاینه شوید. اگر سریعاً درمان را آغاز نمایید، از تغییر شکل‌های آتی جلوگیری به عمل می آید. اگر انگشت چکشی به‌موقع درمان نشود، در طول زمان بدتر می‌شود و ممکن است نیاز به جراحی پیدا نماید.
