فهرست مطالب
دست‌های انسان ساختار پیچیده و ظریف دارند که شامل 27 استخوان هستند. ماهیچه‌ها و مفاصل دست باعث حرکات قوی، دقیق و جسورانه میشوند اما آسیب‌پذیر هستند.
بسیاری از علل و انواع مختلف دست درد وجود دارند. دست درد میتواند در قسمت‌های مختلف ساختار پیچیده اسکلتی حس شود، ازجمله:
- استخوان‌ها
- مفاصل
- بافت همبند
- تاندون ها
- اعصاب
دست درد میتواند ناشی از موارد زیر باشد:
- التهاب
- آسیب عصبی
- جراحات مکرر حرکتی
- کشش و شکستگی
- چندین مشکل پزشکی مزمن
بسیاری از مشکلاتی که باعث دست درد میشوند قابل‌درمان هستند. بسته به علت دست درد، شما میتوانید از داروها، تمرینات و یا ایجاد تغییرات در شیوه زندگی استفاده کنید. دست درد میتواند درد در دست چپ یا راست و یا دست درد عصبی باشد.
دست درد میتواند به علت بیماری یا آسیب به هر یک از ساختارهای دست، ازجمله استخوان‌ها، عضلات، مفاصل، تاندون‌ها، رگ‌های خونی یا بافت همبند باشد. دست درد یکی از علائم التهاب مفصل (آرتروز) است که ممکن است در دست احساس شود. آسیب‌های حرکتي ناگهاني، ازجمله سندرم تونل کارپ، میتواند باعث درد در مچ دست و دست شود. شرایط خاصی نظیر دیابت میتواند موجب آسیب اعصاب و درنتیجه درد، بی‌حسی یا سوزش دست و پا شود. عارضه‌ای به نام نوروپاتی محیطی نیز گاهی اوقات باعث دست درد میشود.متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی امید در مواجه با دست درد ابتدا درمانهای پلکانی مانند ماساژ،منوال تراپی و شاک ویو را امتحان می‌کنند. اگر فرد به این درمان‌ها پاسخ نداد معمولاً روش‌های تهاجمی‌تر مانند استفاده از عمل بسته مانند انواع تزریق‌ها پیشنهاد میشود. با ارائه خدماتی که این کلینیک ارائه میدهد بیماران تا حد زیادی از انجام عمل جراحی بی‌نیاز میشوند. و درصورتی‌که شرایط بیمار به گونه است که با روش‌های طب فیزیکی درمان نمی‌شود، متخصصین ما بیمار را به یک جراح متبحر ارجاع میدهند. برای آگاهی بیشتر در مورد درمان دست درد میتوانید با شماره 09128444990 تماس حاصل فرمانید.
علت درد در دست، مچ دست و انگشت
مشکلات مربوط به انگشت، دست و یا مچ دست ممکن است به علت آسیب باشد اما علل بسیار دیگری نیز به مشکلات ایجادشده در انگشت، دست و یا مچ دست مربوط است.
استفاده بیش‌ازحد
- سندرم تونل کارپ با فشار روی عصب میانی دست در مچ دست ایجاد میشود. علائم شامل سوزن سوزن شدن، بی‌حسی، ضعف یا درد انگشتان دست است.
- درد تاندون درواقع نشانه‌ای از التهاب تاندون است که با ایجاد پارگی‌های بسیار کوچک (میکروترز) در بافت یا اطراف تاندون ایجاد میشود. علاوه بر درد و التهاب، علائم شایع آسیب تاندون شامل کاهش قدرت و حرکت در ناحیه آسیبدیده است.
- بیماری تاندونت دکورون زمانی در دست و مچ دست ایجاد میشود که تاندون و پوشش تاندون در سمت انگشت شست مچ دست دچار التهاب میشود.
- سندرم حرکت مکرر اصطلاحی است که برای توصیف علائمی مانند درد، تورم و یا حساسیت به لمس استفاده میشود که از حرکات مکرر یکسان به وجود می‌آید.
- کرامپ نویسنده براثر حرکات مکرر دست یا انگشت مثلاً به دلیل نوشتن یا تایپ کردن ایجاد میشود.
- انگشت ماشه‌ای که بهعنوان سندرم تنوسینووییت نیز شناخته میشود هنگامی رخ میدهد که تاندون فلکسور و غلاف آن در یک انگشت یا انگشت کوچک ضخیم و یا ملتهب شوند.
مشکلات استخوان، عضلات یا مفصل
- بیماری دوپویترن یا انقباض دوپویترن، ضخیم شدن غیرطبیعی بافت زیر پوست در کف دست یا دست و گاهی اوقات کف پاها است. پوست و تاندون‌های ضخیم ممکن است درنهایت جنبش را محدود کند و یا انگشتان را خم کند و دیگر نتوانند صاف شوند.
- کیست‌های گانگلیون کیسه‌های(کیست‌ها) کوچک پر از مایع روشن و ژله‌ای هستند که اغلب به شکل برآمدگی بر روی دست و مچ دست ظاهر میشوند اما همچنین می‌توانند در پا، مچ پا، زانو و یا شانه‌ها توسعه یابند.
مشکلات مربوط به شرایط پزشکی
- تنگی یا درد انگشتان دست (به‌خصوص دست چپ) ممکن است نشانه‌هایی از حمله قلبی باشد.
نوروپاتی محیطی بیماری است که موجب بی‌حسی، درد و ضعف در دست و پا میشود. عصب محیطی در دست زمانی اتفاق می‌افتد که اعصاب محیطی آسیبدیده است. تعدادی از مشکلات ازجمله دیابت، آسیب‌های تروماتیک، عفونت‌ها و مشکلات متابولیکی می‌توانند باعث آسیب عصب محیطی شوند. دیابت ممکن است احساس معمول دست‌ها یا حساسیت به لمس آن‌ها را تغییر دهد. کاهش احساس دست، به دلیل کاهش جریان خون به دست یا آسیب به اعصاب دست شایع است. - حاملگی ممکن است باعث قرمزی، خارش، تورم، بی‌حسی یا سوزش شود که اغلب پس از زایمان از بین می‌رود.
- استئوآرتریت کاهش پیشرفته بافتی است که مفصل‌ها و غضروف را پوشش میدهد و محافظت میکند. استئوآرتریت ممکن است باعث خشکی و درد درحرکت شود.
- آرتریت روماتوئید ممکن است باعث خشکی و درد درحرکت شود. باگذشت زمان، ناهنجاری انگشتان ممکن است رخ دهد.
- لوپوس بیماری خود ایمنی طولانی‌مدت است که در آن سیستم ایمنی به بافت‌های طبیعی بدن به‌اشتباه حمله میکند که ممکن است باعث درد مفصل شود.
- نقرس بیماری التهابی مفصل است که باعث درد و تورم حاد میشود. نقرس نوعی از آرتریت است که وقتی‌که بلوره‌های اسید اوریک داخل و در اطراف مفصل ایجاد میشود، توسعه مییابد و معمولاً انگشت شست پا را تحت تأثیر قرار میدهد.
- پدیده رینود مشکلی است که در آن برخی از مناطق بدن، معمولاً انگشتان دست و پا، واکنشی بسیار شدید به دمای سرد یا فشار احساسی دارند. در طی حمله رینود، رگ‌های خونی در مناطق آسیبدیده، به‌شدت جریان خون را به پوست محدود می‌کنند و باعث بی‌حسی، سوزن سوزن شدن، تورم، درد و رنگ‌پریدگی میشود.
- عفونت میتواند باعث درد، قرمزی و تورم شود که با سرخ شدن، گرما، تب و یا بالا زدن فشارخون خود را نشان میدهد. عفونت اغلب سبب حساسیت به لمس یا درد هنگام حرکت محل عفونت میشود.
سایر علل دست درد
- عفونت باکتریایی
- تومورهای استخوان
- درماتیت
- جابجایی مفصل
- آسیب عصبی از توکسین ها
- تومورهای بافت نرم (سارکوم)
همچنین سندرم درد میوفاسیال ناشی از نقاط ماشه‌ای زمانی رخ میدهد که مناطقی کوچک در عضله یا فاسیا، به نام نقاط مهارکننده میوفاسیال، باعث ایجاد درد میشوند. اگر این عوامل باعث ایجاد فشار یا درد عضلانی شود، میتواند وضعیتی به نام سندرم درد مزمن را ایجاد کنند. این عارضه میتواند موجب درد شدید دست شود.
چگونه مشکل گردن باعث دست درد میشود؟
هنگامی‌که ریشه عصب در ستون فقرات گردنی فشرده میشود و یا با یک مشکل در گردن تحریک میشود، علائم می‌توانند در هر نقطه از شانه به سمت بازو، دست و انگشتان ظاهر شوند.
دردی که در امتداد این مسیر عصبی انتقال مییابد درد در ستون فقرات گردنی نامیده میشود.
آیا گرفتگی عضلات میتواند درد را تحریک کند؟
گرفتگی دست میتواند به دلایل بسیاری رخ دهد و موجب ناراحتی قابل‌توجه در برخی افراد شود.
اغلب، گرفتگی‌های دست توسط اسپاسم عضلانی ایجاد میشود که بهعنوان یک انقباض عضلانی غیرقابل‌کنترل یا غیر دائمی توصیف میشود. این اسپاسم ها یا انقباضات اجازه نمی‌دهد که عضله آرام شود و در بعضی موارد ممکن است بسیار دردناک شود.
علل احتمالی عبارتند از:
- عدم تعادل الکترولیتی
- کم آبی
- ورزش در دماهای بالا
- مصدومیت بیش‌ازحد
- سندرم خشکی دست دیابتی
- آرتروز
زمان مراجعه به پزشک
علل مختلفی برای دست درد وجود دارد. به‌طورکلی، اگر هرگونه درد جدید یا درد ناگهانی شدیدتر میشود، باید پزشک خود را ببینید.
برخی از مشکلات دست به‌تدریج توسعه می‌یابند. اگر درد به‌تدریج تشدید شده و برای مدتی موجب ناراحتی شده است، با پزشک خود صحبت کنید. در صورت ایجاد آسیب تروماتیک، به بیمارستان مراجعه کنید تا اشعه ایکس از شما گرفته شود.
راهنمایی عمومی برای تسکین دست درد
چند راهکار برای کاهش دست درد وجود دارد:
- دست را گرم و سرد کنید. از کمپرس گرم برای رفع خشکی و کمپرس سرد برای درمان تورم استفاده کنید.
- داروهای مسکن بدون نسخه مصرف کنید. این داروها موقت و کوتاه‌مدت دارند. در مورد راه‌حل‌های بلندمدت با پزشک خود مشورت کنید.
- برای ثابت نگهداشتن مفاصل خود از گچ یا بریس استفاده کنید و از آسیب بیشتر جلوگیری کنید.
نمونه‌هایی از داروها برای دست درد
- استامینوفن (مانند تیلنول، تیلنول آرتریت)
- آسپیرین (مانند اسید استیل سولتیسیلیک، بایر، اکوتین و سایرین)
- ایبوپروفن
- ناپروکسن (آلو، آناپروکس، ناپلران، ناپروسیان)
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)
- محصولات بدون نسخه
درمان آرتروز دست
برخی از گزینه‌های دارویی برای درمان آرتروز دست وجود دارد. شما میتوانید از داروهای تسکین‌دهنده خوراکی استفاده کنید. همچنین میتوانید تزریق استروئید را در مفاصل انجام دهید و از گچ یا بریس برای حمایت از دست‌ها کمک بگیرید. اگر این گزینه‌ها مؤثر نباشد ممکن است نیاز به جراحی برای ترمیم مفصل آسیبدیده نیاز باشد.
اوزون تراپی
ازون تراپی روشی مبتنی بر کاربرد غلظت اکسیژن و اوزن است. این ترکیب به‌سرعت در بدن حل میشود و با مولکول‌ها تماس می‌گیرد و باعث ایجاد استرس اکسیداتیوی حاد میشود. ازون تراپی مزایای زیادی دارد:
- با افزایش ظرفیت انتقال اکسیژن، اکسیژن بافت را بهبود می‌بخشد.
- اثر ضدالتهابی
- سیستم‌های آنتی‌اکسیدان بدن را بهبود می‌بخشد.
- اثرات ضد باکتری و ضدعفونی‌کننده.
- به سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با عفونت‌ها و بیماری‌های خود ایمنی کمک میکند.علاوه بر این مزایا ازون تراپی در بسیاری از موارد میتواند باعث کاهش مصرف دارو شود.
ورزش دست
درمانهای زیادی وجود دارد که میتوانید برای کاهش درد و ناتوانی آرتروز استفاده کنید. یکی از روش‌های آسان و غیر مخرب برای حفظ انعطاف‌پذیری مفاصل، افزایش دامنه حرکت و تسکین درد آرتروز، انجام تمرینات دست است.
تمرینات دست میتواند به تقویت عضلاتی که از مفصل دست پشتیبانی می‌کنند، کمک کند. این تمرینات می‌توانند به شما کمک کنند حرکات دست را با ناراحتی کمتر انجام دهید. تحرک همچنین میتواند به حفظ رباط‌ها و تاندون‌های انعطاف‌پذیر و درنتیجه به بهبود دامنه حرکت و عملکرد دست کمک کند. درنهایت، ورزش میتواند تولید مایع سینوویال را افزایش دهد که همچنین میتواند عملکرد مفصل را بهبود بخشد.
ورزش 1: مشت کردن دست
شما میتوانید این ورزش آسان را در هرکجا و هر زمان که احساس خشکی دست پیدا میکنید انجام دهید. با باز نگهداشتن دست چپ و صاف کشیدن تمام انگشتان دست شروع کنید. سپس، دست خود را بهآرامی خم و مشت کنید و انگشت شست را در خارج از مشت خود قرار دهید. ملایم رفتار کنید و دست خود را فشار ندهید.
دست خود را باز کنید تا انگشتانتان یکبار دیگر صاف شوند. تمرین را 10 بار با دست چپ انجام دهید. سپس تمام حرکت را با دست راست تکرار کنید.
تمرین 2: خم کردن انگشتان
دست را در موقعیتی مشابه با تمرین قبل صاف نگه دارید. انگشت شست خود را به سمت کف دست خمکنید. آن را برای چند ثانیه نگه دارید. انگشت شست خود را بالا ببرید سپس انگشت اشاره خود را به سمت کف دست خم کنید. آن را برای چند ثانیه نگه دارید. سپس آنرا صاف کنید. این حرکت را برای همه انگشتان دست چپ انجام دهید. سپس تمام حرکت را روی دست راست تکرار کنید.
ورزش 3: خمیدگی انگشت شست
اول، دست چپ خود را با تمام انگشتان صاف نگه دارید. سپس انگشت شست خود را به سمت کف دست خود ببرید. انگشت شست دست خود را به سمت انگشت کوچک بکشید. اگر نمیتوانید آن را به انگشت کوچک برسانید نگران نباشید. انگشت شست خود را تا آنجا که میتوانید بکشید. موقعیت را برای یک یا دو ثانیه نگه دارید و سپس انگشت شست خود را به موقعیت شروع بازگردانید. حرکت را 10 بار تکرار کنید سپس تمرین را با دست راست خود انجام دهید.
ورزش 4: ایجاد شکل ‘O’
دست چپ خود را باز کنید و انگشتان دست را صاف نگه دارید. سپس تمام انگشتان خود را خمیده کنید تا همدیگر را لمس کنند. انگشتان دست باید به شکل “O” باشد. این موقعیت را برای چند ثانیه نگه دارید. سپس انگشتان خود را دوباره مرتب کنید. این تمرین را چند بار در روز برای هر دست تکرار کنید. شما میتوانید این کشش را هر زمان که در دستهایتان احساس درد و یا خشکی کردید انجام دهید.
ورزش 5: خم کردن با کمک میز
مطابق شکل دست خود را روی میز قرار دهید و انگشت شست را در موقعیتی به سمت بالا قرار دهید و چهار انگشت دیگر را به سمت داخل خم کنید تا دستتان شکل “L” ایجاد کند. آن را برای چند ثانیه نگه دارید و سپس انگشتان را صاف کنید تا به موقعیت شروع بازگردند. 10 بار تکرار کنید و سپس همان حرکت را در دست راست تکرار کنید.
ورزش 6: بلند کردن انگشت
دست چپ خود را بر روی میز قرار دهید به شکلی که کف دست رو به پایین باشد. با انگشت شست شروع کنید و هر بار یک انگشت را بهآرامی از روی میز بلند کنید. هر انگشت را برای یک یا دو ثانیه نگه دارید و سپس آن را پایین بیاورید. تمرینات را با همه انگشتان دست چپ انجام دهید. بعدازاینکه با دست چپ انجام شد، تمام ست را در دست راست تکرار کنید.
ورزش 7: کشش مچ دست
فراموش نکنید که مچ دست نیز میتواند به دلیل آرتروز دچار درد و خشکی شود. برای ورزش مچ دست، دست راست را با کف دست چپ به پایین بیاورید. بهآرامی فشار را تا زمانی ادامه دهید که کشش در مچ دست و بازو را احساس کنید. موقعیت را برای چند ثانیه نگه دارید. 10 بار تکرار کنید. سپس تمام ست را با دست چپ انجام دهید.
بریس، مچبند و جراحی
اگر دارو اثر مناسبی نداشته باشد میتوانید به درمانهای فراتر از داروها نیز فکر کنید.
- پزشک از مچبند برای حمایت از مفصل مچ و تسکین درد هنگام انجام فعالیتهای روزانه استفاده میکند.
- در موارد شدید، جراحی برای درمان مفصل آسیبدیده میتواند یک گزینه باشد.
- جراحی معمولاً شامل مکش مایع سینوویال ملتحمه خارج از مفصل و یا بهعنوان آخرین گزینه جایگزینی مفصل است.
تزریق
تزریق کورتیکواستروئید به مفصل میتواند التهاب را کاهش دهد. تسکین براثر کورتیکواستروئید میتواند تا یک سال ماندگار باشد. برای بعضی افراد میزان تسکین با تزریق بعدی کاهش مییابد.
بررسی هدایت عصبی برای تشخیص علت دست درد
بررسی هدایت عصبی اغلب همراه با الکترومیوگرافی بهمنظور تعیین اینکه عصب بهطورمعمول عمل میکند یا خیر انجام میشود. پزشکی که آزمایش را انجام میدهد، سیمهایی (الکترودها) را به پوست در نقاط مختلف در امتداد مسیر عصبی قرار میدهد. سپس پزشک عصب را با جریان الکتریکی تحریک میکند. همانطور که جریان در مسیر عصبی حرکت میکند، الکترودها در امتداد راه سیگنال قرار میگیرند و سرعت حرکت سیگنال را اندازه میگیرند. در اعصاب سالم، سیگنالهای الکتریکی میتواند تا 120 مایل در ساعت حرکت کند. اگر عصب آسیبدیده باشد، سیگنال کندتر و ضعیفتر خواهد شد. با تحریک عصب در مکانهای مختلف، پزشک میتواند محل خاص آسیب را تعیین کند. مطالعات هدایت عصبی ممکن است در طول درمان برای تست پیشرفت انجام شود.
اگرچه ممکن است در ابتدا تحریک ناگهانی ایجاد شود اما دردناک نیست و اکثر مردم در طی مراحل آزمایش راحت هستند. شوک شبیه به زمانی است که فرد پس از راه رفتن در سراسر موکت دستگیره در را لمس کند. متخصص ارتوپدی ممکن است آزمایش الکترودیاژنتیک را برای تشخیص مشکلات مختلفی که میتواند ناشی از فشار عصب، بهویژه در بازو، آرنج یا مچ دست ایجاد شود، توصیه کند. این مشکلات “نوروپاتی فشرده” نامیده میشود و عبارتند از:
- سندرم تونل کارپ در عصب میانی دست که از بین استخوان مچ و زیر رباط عرضی عبور میکند.
- سندرم خروجی توراکسون بر روی رشته پیوندی، خوشهای از اعصاب که از زیر ترقوه در شانه عبور میکند.
- نفوذ عصب اولنار. فشار بر عصب اولنار زمانی که از پشت آرنج عبور میکند.
- فشار رادیکولوپاتی گردنه رحم یا کمری بر ریشههای عصبی که از ستون فقرات گردن یا کمر خارج میشوند.
بسیاری از جراحان قبل از توصیه به عمل جراحی برای این شرایط آزمایش الکترودهای تشخیصی را انجام میدهند.
آزمایش الکترودهای تشخیصی همچنین میتواند برای تعیین میزان آسیب عصب پس از حادثه و بررسی اثرات بیماریهایی مانند دیابت استفاده شود. همچنین میتواند نشان دهد اگر یک عصب آسیبدیده بهبودیافته است.
