درمان خار پاشنه پا: علت، علائم

تاریخ: ۹ اسفند ۱۴۰۲

خار پاشنه پا هنگامی رخ می‌دهد که رسوبات کلسیم در سطح پایینی استخوان پاشنه پا جمع می‌شوند، فرآیندی که معمولاً در طی دوره چندماهه اتفاق می‏افتد. خار پاشنه پا معمولاً با تغییر شکل در عضلات پا و کشش رباط فاسیای کف پا و پاره شدن مکرر غشایی که استخوان پاشنه را پوشش می‌دهد، ایجاد می‌شود. خار پاشنه پا مخصوصاً میان ورزشکارانی که زیاد می‌دوند و می‌پرند شایع‌تر است.

 

علت‌ها و دلایل خار پاشنه

دلایل خار پاشنه عبارت‌اند از:

• اختلالات راه رفتن که فشار بیش‌ازحد بر روی استخوان پاشنه پا، رباط‌ها و اعصاب نزدیک پاشنه به وجود می‌آورند.
• دویدن و پیاده‌روی مخصوصاً بر روی سطوح سخت
• کفش با ساخت نامناسب و یا به‌شدت فرسوده، به‌ویژه کفش‌هایی که فاقد قوس مناسب هستند.
• اضافه‌وزن و چاقی
• سایر عوامل مربوط به التهاب فاسیا کف پا شامل موارد زیر است:
  • سن که باعث کاهش پلانتار فاسیا انعطاف‌پذیری و نازک کردن چربی محافظ پاشنه می‌شود
  • دیابت
  • سرپا ایستادن زیاد در طول روز
  • تکرار کردن شروع فعالیت بدنی کوتاه‌مدت و سنگین
  • داشتن کف پای صاف یا با قوس زیاد

علائم و نشانه‌های خار پاشنه

• درد ناگهانی و شدید در کف پا
• حساسیت به لمس در پاشنه پا
• یک استخوان قلاب شکل در پاشنه که توسط اشعه ایکس قابل‌مشاهده است.
• درد با ایستادن‌های طولانی و راه رفتن همانند التهاب فاسیا کف پا
• احساس ناراحتی به تحمل وزن در ابتدای بلند شدن از حالت نشسته به حالت ایستاده

تشخیص خار پاشنه

خار پاشنه و التهاب فاسیا در کف پا معمولاً توسط پزشک با توجه به علائم، شرح حال، و معاینات بالینی تشخیص داده می‌شود. اشعه ایکس ممکن است نشانگر کلسیته (آهکی‌شدن) یا تغییرات استخوان در فاسیای کف پا و یا در پاشنه پا باشد که به عنوان کالکانیل یا خار پاشنه شناخته می‌شود. اسکن‌های فراصوت و ام‌آر‌آی نیز برای تشخیص هر نوع فاسیت کف پا، التهاب یا کلسیته شدن مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین، آزمایش پاتولوژی ممکن است نشان دهد که فرد مبتلا به اسپاندی لوار تریتیس (spondyloarthritis) است، که نشانه‌هایی همچون فاسیای کف پا دارد.

درمان خار پاشنه

 

ازآنجاکه علت اصلی فاسیت کف پا، ضعف بیومکانیک پا است بسیار حیاتی است که بیومکانیک پا و ساق پای خود را به‌طور کامل ارزیابی و اصلاح کنید تا از التهاب فاسیت کف پا یا خار پاشنه پا جلوگیری کنید. بعضی از گزینه‌های درمان اولیه عبارت‌اند از:

• استفاده از یخ در کف پا
• داروهای ضدالتهابی
• کشش آرام فاسیای کف پا و تاندون آشیل
• بستن پا و مچ به‌منظور ایجاد تکیه‌گاه و هم ترازی مناسب

کفش و کفی‌های طبی محافظ پا

پوشیدن کفش‌های مجهز با کفی جاذب شوک یا کفی مناسب برای درمان خار پاشنه بسیار مؤثر است. قوس خوب کفش است که محافظ پاشنه پا را شکل می‌دهد و ساختن تکیه‌گاه برای هر چهار قوس پا می‌تواند درد و فشار را که توسط خار پاشنه ایجاد می‌شود را کاهش دهد و فشار را بر پاشنه کم کند. روش‌های مختلفی برای درمان وجود دارد، دکتر ما بهترین روش را با توجه به نیازهای استخوانی شما پیشنهاد خواهد کرد.

درمان شاک ویو تراپی (ESWT)

در حین درمان شاک ویو تراپی انرژی بالایی در شاک ویو تراپی ضربه می‌زند و فرآیند درمان در بافت فاسیا کف پا تحریک می‌شود.

درمان شوک موجی غیرتهاجمی است – درواقع نیاز به انجام عمل جراحی ندارد. به دلیل ریسک کمی که این روش دارد، این روش قبل از جراحی‌های تهاجمی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ورزش درمانی

دکتر شما بهترین شرایط درمانی را برای شما انتخاب خواهد کرد، و در نهایت، اصلاح بیومکانیکی به عنوان هدف اصلی تعیین می‌شود. کشش عضلات درونی پا، از جمله خلفی تیبیالیس و ماهیچه نازک نئی بلند، و همچنین ماهیچه ساق پا، از جمله گاستروکنمیوس و سولئوس، تقریباً همیشه به عنوان بخشی اساسی از برنامه درمانی لحاظ می‌شود.

ماساژ

با توجه به اینکه پاشنه و کف پا از بافت‌های بسیار محکمی پوشیده شده‌اند، ماساژ توسط افراد آموزش‌دیده در زمینه ماساژ بافت‌های عمیق می‌تواند یک روش بسیار موثر برای درمان خار پاشنه باشد.

درمان دستی

فیزیوتراپی دستی که یکی از درمان‌های فیزیکی (فیزیوتراپی) جهت درمان خار پاشنه است ، توسط دست انجام می‌شود و و از دستگاه یا سیستم استفاده نمی‌شود. در فیزیوتراپی دستی، پزشکان از دست خود برای اعمال فشار بر بافت‌های عضلانی و دستکاری مفاصل به‌منظور کاهش درد پاشنه ناشی از خار پاشنه، استفاده می‌کنند.

طب سوزنی

طب سوزنی با افزایش گردش خون در پا، می‌تواند با ترشح ماده، درد و التهاب خار پاشنه و تنش پلانتار را کاهش دهد.

ورزش

ورزش کردن می‌تواند به‌منظور کاهش درد ناشی از خار پاشنه استفاده شود.

تزریق

NSAID  و تزریق استروئید هنگامی مؤثر است که با تصحیح بیومکانیکی ترکیب‌شده باشد.

تزریق کورتیزون

کورتیزون، یک نوع استروئید است و یک داروی ضدالتهابی قدرتمند است. می‌توان برای کاهش التهاب و درد آن را به پلانتار فاسیا کف پا تزریق کرد. پزشک ممکن است تزریق شما را محدود می‌کند. تزریق‌های استروئیدی متعدد می‌تواند باعث پارگی پلانتار فاسیا کف پا شود که درنتیجه می‌تواند باعث به وجود آمدن کف پای صاف و دردهای مزمن شود.

تزریق اوزون

یکی از دلایلی که ممکن است باعث شود درمان‌های معمولی به طور کامل بهبود نیابد، ناکافی بودن جریان خون در بافت‌ها باشد. با تزریق اوزون تحت هدایت دستگاه سونوگرافی، جریان خون در بافت‌ها افزایش می‌یابد و موجب افزایش میزان اکسیژن در ماهیچه‌ها، لیگامنت‌ها و مفاصل می‌شود. این روش درمانی به‌عنوان یک روش مؤثر برای درمان انواع بیماری‌های اسکلتی عضلانی و درد مفاصل، از جمله خار پاشنه، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)

پلاسمای غنی از پلاکت ((PRP  شامل بسیاری از عوامل رشد است و می‌تواند به‌عنوان یک درمان برای خار پاشنه مفید باشد. این به‌احتمال‌زیاد به‌عنوان یک عامل ضدالتهابی کار می‌کند اما ممکن است به بهبود آسیب هم کمک کند.

الکتروتراپی

معالجه با برق یک روش درمان است که می‌تواند به کاهش درد حاد و مزمن کمک می‌کند. این روش ممکن است به‌خصوص بلافاصله پس از آسیب مفید باشد. معالجه با برق شامل تحریک رشته‌های عصبی با جریان‌های الکتریکی کوچک می‌شود. تحریک الکتریکی ممکن است باعث انتشار مواد شیمیایی مسکن درد طبیعی که اندورفین نامیده می‌شود، گردد و یا از رسیدن سیگنال‌های درد به مغز جلوگیری می‌کند.

درمان TENS

این کلمه مخفف تحریک الکتریکی اعصاب پوست است. الکترودها به پوست وصل می‌شوند و با ولتاژ پایینی که  به اعصاب سطحی منتقل می‌کنند، مانع انتقال سیگنال‌های درد و همچنین آزاد شدن اندورفین می‌شوند. اندورفین‌ها مسکن‌های طبیعی بدن هستند.

اولتراسوند

فراصوت یک نوع موج با فرکانس بالاتر از فرکانس صوت است. این موج‌ها بافت‌های عمیق درون فضاهای صدمه‌دیده را مرتعش می‌کنند و با تولید گرما جریان خون را در بافت‌ها بیشتر می‌کند. پس‌ازآن افت پس‌ازآن به هجوم مواد مغذی درمان‌کننده پاسخ می‌دهد و بنابراین فرآیند ترمیم آغاز می‌شود.

درمان با لیزر

لیزر اجازه نفوذ بیشتری به قسمت‌های عمیق‌تری از بافت‌ها را می‌دهد و متمایز از سایر روش‌ها است؛ بنابراین، لیزر درمانی نه‌تنها دارای اثر درمانی بر آسیب‏های عمیق عضلانی و تاندون است، بلکه بر درمان دردهای مزمن و التهابات غضروف‌ها نیز مؤثر است.

آب‌درمانی

قرار دادن پا در حمام گرداب گرم به‌طور مستقیم در جریان فوران آب می‌تواند به افزایش گردش خون و استراحت و نرم کردن پلانتار فاسیا کف پا کمک کند.

عمل جراحی

جراحی به عنوان یک روش درمانی معمولاً پس از گذشت ۱۲ ماه از درمان‌های غیرجراحی مداوم در نظر گرفته می‌شود. بیشتر بیماران نتایج مطلوبی از عمل جراحی به دست می‌آورند. با این حال، به دلیل اینکه جراحی ممکن است به درد مزمن و نارضایتی منجر شود، این روش تنها در صورتی مورد استفاده قرار می‌گیرد که تمام گزینه‌های غیرجراحی امتحان شده باشند. بین عوارض شایع جراحی می‌توان به کاهش ناقص درد و آسیب به عصب اشاره کرد.

پیشگیری

• شما می‌توانید خطر ابتلا به خار پاشنه را با پوشیدن کفش دارای اتصالات مناسب مجهز به کف جاذب ضربه کاهش دهید. از پوشیدن کفش با سایش بیش‌ازحد بر روی پاشنه و کف پا خودداری کنید.
• اطمینان حاصل کنید که بهترین مربیان را برای ورزش‌های مختلف انتخاب کرده‌اید، همیشه قبل از هر فعالیت گرم کنید و  به یاد داشته باشید به‌آرامی قدم بردارید.
• اگر شما اضافه وزن یا چاقی دارید، وزن خود را کاهش دهید تا فشار و آسیب را بر روی پا کاهش دهید.
• پاهای خود را بکشید پاهای خود را از یک لبه یا برآمدگی آویزان قرار دهید.
• سردی مداوم پا
• تجدیدقوا
• تمرین تقویت برای پا (اشیا را با استفاده از پا از روی زمین بردارید مثلاً حوله‌ها یا توپ‌ها را با انگشتان پا بردارید)

در صورت عدم درمان، چه اتفاقی می‌افتد؟

در صورت عدم درمان، خار پاشنه بزرگ‌تر و معمولاً بیش‌ازحد دردناک می‌شوند. برای مشاوره خاص‌تر درباره خار پاشنه‌تان یا پلانتار فاسیا کف پا با دکتر خود مشورت کنید.