گرفتگی کمر به انقباض غیر ارادی و خودبه‌خودی عضله کمر اطلاق می‌شود. این عارضه که بیشتر در قسمت پایین کمر اتفاق می‌افتد، باعث سفت و خشک شدن عضلات می‌شود و درد شدیدی در ناحیه کمر ایجاد می‌کند. گرفتگی کمر در ورزشکاران و افرادی که فعالیت بدنی زیاد دارند، شایع‌تر است، البته این عارضه می‌تواند در هر فردی به دنبال هر گونه آسیب‌دیدگی کمر که باعث التهاب و تورم عضلات این ناحیه شود، به وجود بیاید. علت اصلی گرفتگی کمر می‌تواند عوامل مختلفی از قبیل وارد آمدن فشار در زمان ورزش گرفته تا بیماری‌های مزمنی مانند دیسک مهره‌های کمر باشد.
متخصصین ما در کلینیک امید ابتدا معاینات دقیق بالینی بعمل می‌آورند و در صورتی که احتمال خشکی کمر یا یکی از عوامل اصلی بروز آن یعنی اسپوندیلیت انکیلوزیت وجود داشته باشد سایر آزمایشات لازم درخواست می‌شود. سپس با رویکردی پلکانی ابتدا از روش‌های ساده‌تر مانند ورزش و فیزیوتراپی درمان را آغاز می‌کنند و سپس در صورت نیاز درمانهای تهاجمی‌تر مانند تزریق تجویز می‌شود. جهت کسب اطلاعات بیشتر و همچنین رزرو وقت ملاقات لطفا با کلینیک تماس حاصل فرمایید. همچنین جهت مراجعه به متخصصین ما در کلینیک فوق تخصصی درد و ستون فقرات در روزهای سه‌شنبه از ساعت 9 الی 15 می‌توانید با شماره‌های 09128444990 تماس بگیرید.
علت‌ها و دلایل گرفتگی کمر
مصدومیت
گرفتگی کمر در شایع‌ترین حالت به دلیل مصدومیت‌های ناشی از سوانح رانندگی و یا آسیب‌های ورزشی اتفاق می‌افتد. در اینگونه از موقعیت‌ها، عضلات کمر به دلیل آنکه آمادگی قبلی برای یک کُنش شدید را ندارند، به سرعت کشیده شده و حالت انقباض شدید پیدا می‌کنند و در نتیجه، باعث پارگی رشته‌های فیبری داخل ماهیچه‌های منقبض شده می‌گردد. وقتی که رشته‌های فیبری ماهیچه‌ها آسیب می‌بیند، ممکن است بلافاصله باعث بروز گرفتگی شود و یا اثرات آن دیرتر بروز کند. اگر ماهیچه‌ها بعد از آسیب‌دیدگی اولیه مورد توانبخشی و تقویت قرار نگیرند، می‌تواند باعث ایجاد گرفتگی مزمن کمر شود و علائم اين عارضه تا وقتی که به طریق مناسبی درمان نشود، همچنان ادامه داشته باشد.
خشکی
خشکی و بی‌آب شدن مزمن عضلات کمر می‌تواند باعث گرفتگی این عضلات شود. خشکی عضلات کمر هنگامی اتفاق می‌افتد که ماهیچه‌ها، عناصر سدیم، منیزیم، پتاسیم و سایر الکترولیت‌هایی که برای فعالیت متابولیکی خود به آن نیاز دارند را به مقدار کافی نداشته باشند و در نتیجه آن، گرفتگی عضله پیش می‌آید.
پُرکاری عضله
کار کردن زیاد یک عضله که اغلب در ورزشکاران دیده می‌شود، می‌تواند باعث خشکی عضلات شود. این حالت از گرفتگی کمر می‌تواند در هر فردی که حرکات بدنی شدید یا ورزش‌های سخت انجام می‌دهد، به وجود بیاید. پُرکاری مزمن عضله هم یکی از علل شایع گرفتگی آن به شمار می‌رود. عضلاتی که وظیفه پشتیبانی از ستون مهره‌ها و کنترل میزان حرکت آن را بر عهده دارند، ممکن است تحت فشار قرار گرفته و کوتاه شوند، که در این حالت باعث درد، ناراحتی و گرفتگی کمر خواهد شد.
بیماری
گرفتگی عضله یکی از شایع‌ترین عوارض ناشی از بیماری‌های خاصی از قبیل دیابت، کم خونی و اسکلروز چندگانه (ام اس) می‌باشد. درمان مناسب و مدیریت صحیح این بیماری‌ها می‌تواند باعث کاهش گرفتگی عضلات شود.
حالت نامناسب بدن در زمان نشستن، ایستادن یا راه رفتن
هر شخصی که عادت دارد تمام طول روز را پشت کامپیوتر بنشیند، به احتمال زیاد، تجربه گرفتگی عضلات کمر یا گردن را داشته است. این گرفتگی در اثر وارد آمدن تنش طولانی مدت بر ماهیچه‌ها پیش می‌آید، زیرا عضلات کمر باید بدن را در یک وضعیت غیر عادی، مثلاً در حالت قوز کردن طولانی پشت کامپیوتر نگه دارند. هر عضله‌ای که به مدت طولانی در یک وضعیت خاص و بدون تغییر باقی بماند، تحت کشش و تنش بیش از حد قرار می‌گیرد و در نهایت دچار گرفتگی خواهد شد.
فتق دیسک
هنگامی که یکی از دیسک‌های واقع در بین مهره‌های پایین کمر در اثر تغییرات تخریبی یا فشار زیاد از جای خود بیرون می‌زند، می‌تواند باعث التهاب و تحریک اعصاب واقع در نزدیکی خود گردد. تحریک این عصب‌ها در اغلب موارد منجر به گرفتگی عضلات خواهد شد که علائم آن معمولاً در یک طرف کمر دیده می‌شود.
علائم و نشانه‌های کمردرد
کشیدگی شدید عضلات کمر باعث دردناک شدن قسمت بالای کمر در فاصله بین خط شانه‌ها تا ستون مهره‌ها شود. گرفتگی عضله به صورت سخت و سفت شدن آن احساس می‌شود. ممکن است هنگامی که شانه خود را حرکت می‌دهید و یا هنگامی که نفس می‌کشید، در این ناحیه احساس درد داشته باشید.
درمان کمردرد
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی از قبیل ناپروکسن (ناپروسین) و ایندومتاسین (ایندوسین)، رایج‌ترین داروهایی هستند که پزشکان اغلب برای درمان عارضه اسپوندیلیت آنکیلوزان (و گرفتگی کمر) تجویز می‌کنند. این داروها می‌تواند باعث تسکین علائم التهاب، درد و سفت شدن عضلات کمر شود. اما ممکن است این داروها موجب خونریزی معده یا روده نیز بشود.
اگر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی تأثیری بر بهبود عارضه نداشته باشد، ممکن است پزشک داروهای مهارکننده عامل نکروز تومور (TNF) را برای شما تجویز کند. TNF، یک پروتئین سلولی است که به عنوان عامل التهابی در بیماری آرتروز روماتیسمی عمل می‌کند. مهارکننده‌های TNF، این پروتئین را هدف قرار می‌دهند و با بلوکه کردن آن، باعث کاهش درد، سفتی، ناراحتی و تورم مفاصل مبتلا به آرتروز می‌گردند. این دارو از طریق تزریق در زیر پوست یا در داخل سیاهرگ مصرف می‌شود.
نمونه‌هایی از مهارکننده‌های TNF، عبارتند از:
- آدالیموماب (هوماریا)
- اتانرسپت (انبرل)
- گولیموماب (سیمپونی)
- اینفیلیکسیماب (رمیکید)
درمانهای کلینیک تخصصی painacademy شامل درمانهای دستی و فیزیوتراپی هستند که هر کدام از درمان‌ها با زیر شاخه‌های آن به اجمال توضیح داده شده‌اند:
درمانهای کایروپرکتیک
ورزش درمانی
متخصصان کایروپرکتیک غالباً تمرین‌های تقویت کننده خاصی را برای بیمارانی که دچار درد و مشکلات کمر یا گردن هستند، تجویز می‌کنند. این ورزش‌ها می‌تواند موجب تسکین درد، جلوگیری از وخیم‌تر شدن وضعیت عضلات، بهبود سلامت مفاصل، افزایش قدرت عضلانی، اصلاح پایداری و دامنه حرکت مفاصل و محافظت از عضلات و مفاصل در برابر آسیب‌دیدگی‌های جدید در آینده گردد.
متخصص کایروپرکتیک، نحوه صحیح انجام این ورزش‌ها را به شما آموزش می‌دهد و تا زمانی که بتوانید خودتان به راحتی این حرکات را انجام دهید، بر کار شما نظارت می‌کند. نکته بسیار مهم در اینجا آن است که ورزش‌های تجویز شده را دقیقاً طبق دستور پزشک (درست به مانند مصرف دارو) انجام دهید. تحقیقات نشان داده است که افرادی که ورزش‌های خود را به موقع و طبق دستور پزشک انجام می‌دهند، خیلی زودتر از افرادی که این موارد را رعایت نمی‌کنند، بهبود پیدا می‌کنند.
جمع کردن و کشش لگن
- شاید این حرکت اساسی‌ترین و مهم‌ترین مورد در بین ورزش‌ها و حرکت‌های کششی باشد.
- به پشت بخوابید، زانوها را خم کنید و کف پاهای خود را روی زمین بچسبانید.
- دست‌ها را بر روی شکم بگذارید تا وقتی این حرکت را به طور صحیح انجام می‌دهید، بتوانید حرکت عضلات شکم و پایین کمر را حس کنید.
- قوس پایین کمر خود را برگردانید و به آرامی پایین کمر را به زمین فشار بدهید. برای این کار، عضلات شکم را سفت کنید و لگن خود را به سمت عقب کج کنید یا بچرخانید.
- به همین حالت 3 ثانیه نگه دارید و سپس همه ماهیچه‌ها را آزاد کنید و قوس کمر را به حالت عادی برگردانید.
- نگه داشتن لگن در حالت جمع شده مشکل‌تر از نگه داشتن در هر وضعیت دیگری است، چون عضلات این ناحیه با سرعت خیلی بیشتری خسته می‌شوند. هر بار که این حرکت را انجام می‌دهید، سعی کنید کشش را در زمان طولانی‌تری حفظ کنید. در نهایت باید سعی کنید که این وضعیت را تا 20 ثانیه نگه دارید.
- دقت کنید که اگر درد کمر شدیدتر شد یا به طور ناگهانی افزایش پیدا کرد، باید این حرکت را متوقف کنید.
- از حرکت جمع کردن لگن می‌توانید در زمانی که سایر ورزش‌ها و حرکات کششی را انجام می‌دهید هم برای محافظت بیشتر از کمر خود، استفاده کنید.
حرکت زانو تا سینه برای کشش عضلات کمر
- برای کشش عضلات پایین کمر، عضلات کمر و لگن را شُل بگیرید، زیرا قسمت عمده این حرکت با استفاده از دست و بازوها انجام می‌شود. دقت کنید که در زمان کشش عضلات پایین کمر نباید هیچ گونه دردی احساس کنید، فقط باید انقباض ملایم عضلات را حس کنید.
- به پشت بخوابید و زانوهای خود را بالا بیاورید و دست‌های خود را پشت زانوها قلاب کنید. سپس زانوها را به سمت قفسه سینه خود بکشید تا کشش را در قسمت پایین کمر حس کنید. این حرکت کششی را به آرامی و در حالی که نفس می‌کشید انجام دهید. پایین کمر را به آرامی بر روی زمین فشار دهید.
- این حرکت را 8 تا 10 مرتبه تکرار کنید و هر بار که پایین کمر را روی زمین فشار می‌دهید، به همین حالت نگه دارید و تا 10 بشمارید.
کشش پایین کمر با حرکت زانو به دو طرف
- به پشت بخوابید و هر دو زانو را به قفسه سینه نزدیک کنید.
- شانه‌های خود را صاف روی زمین بچسبانید و در همین حال، زانوها را با هم به یک طرف کج کنید. زانوها را فقط تا جایی حرکت دهید که احساس ناراحتی نکنید و درد شما بیشتر نشود.
- برای جلوگیری از آسیب‌دیدگی بیشتر کمر، پایین کمر را صاف روی زمین بچسبانید.
- حالت کشش را 30 ثانیه حفظ کنید.
- زانوها را به امتداد بدن برگردانید و سپس همین حرکت را از سمت دیگر انجام دهید.
- در این طرف هم حالت کشش را 30 ثانیه حفظ کنید. این حرکت را تا جایی که احساس کنید عضلات کمر شُل و آسوده شده است، تکرار کنید.
حرکات کششی درمانی
هنگامی که یک مصدومیت برای شما پیش می‌آید، انجام حرکات کششی نقش بسیار مهمی در جلوگیری از ایجاد آسیب‌دیدگی مزمن و جراحت طولانی مدت بافت‌ها دارد. حتی بعد از آنکه آسیب‌دیدگی شما بهبود پیدا کرد، ادامه دادن یک برنامه منظم از حرکات کششی می‌تواند به حفظ انعطاف‌پذیری و افزایش تحرک اندام‌ها کمک کند و آنها را در برابر آسیب‌دیدگی مجدد محافظت نماید. متخصص کایروپرکتیک، همان طور که در مورد ورزش‌های اختصاصی شما گفته شد، نحوه صحیح حرکات کششی را هم به شما آموزش می‌دهد و تا هنگامی که شما بتوانید خودتان به راحتی این حرکات را انجام دهید، بر کار شما نظارت می‌کند.
کشش با دستگاه
بسیاری از متخصصان کایروپرکتیک، برای آزاد کردن فشار موجود در ناحیه ستون مهره‌ها از کشش با دستگاه استفاده می‌کنند. این روش به جدا شدن مهره‌ها کمک می‌کند و باعث رفع فشار وارد بر دیسک و ریشه عصب می‌شود و علائم درد و التهاب را کاهش می‌دهد.
درمان دستی بافت‌های نرم
متخصصان کایروپرکتیک از انواع مختلفی از درمانهای دستی برای بافت‌های نرم (عضلات، لیگامان‌ها، تاندون‌ها و کپسول‌های مفصلی) و اصلاح عملکرد آنها استفاده می‌کنند. این روش درمانی که با استفاده از سوزن و کشش انجام می‌گیرد، با عنوان اختصاصی “تکنیک آزادسازی فعال” (ART) یا “تحرک‌بخشی بافت‌های نرم به کمک ابزارها” (تکنیک گراستون) شناخته می‌شود.
روش‌های درمان فیزیکی
تحریک عضله
در این روش درمانی، امواج الکتریکی خفیفی از طریق الکترودهایی که بر روی پوست قرار داده می‌شوند به نواحی خاصی از بدن هدایت می‌شوند. انواع بسیار زیادی از روش‌های تحریک الکتریکی وجود دارد که بعضی از آنها بیشتر برای تسکین درد یا کاهش التهاب مورد استفاده قرار می‌گیرد و بعضی دیگر بیشترین کارایی را در رفع گرفتگی عضله دارند. نوع دیگری از این محرک‌ها هم برای منقبض کردن ماهیچه‌ها استفاده می‌شود تا از بدشکل شدن آنها جلوگیری کند. بعضی از محرک‌های الکتریکی هم دارای ترکیبی از این اثرات و خواص درمانی می‌باشند.
TENS
دستگاه TENS (تحریک الکتریکی عصب از راه پوست)، یک دستگاه کوچک و قابل حمل برای تحریک عضلات است که با باتری کار می‌کند و می‌توان از آن در خانه برای کمک به کاهش درد عضلات استفاده کرد. در این روش از امواج الکتریکی با شدت‌های متغیر برای کنترل درد استفاده می‌شود. این روش بیشتر برای درمان بیمارانی که به صورت دوره‌ای دچار دردهای شدید (حاد) می‌شوند، توصیه شده است. معمولاً دستگاه TENS برای درمان دردهای مزمن توصیه نمی‌شود. در واقع، آکادمی نورولوژی آمریکا در گزارش سال 2009 خود تصریح کرد که روش TENS برای درمان دردهای مزمن در ناحیه پایین کمر کارایی ندارد.
اولتراسوند
روش درمانی اولتراسوند در واقع یک نوع گرمادرمانی عمیق است که در آن از امواج صوتی برای تولید گرما استفاده می‌شود. هنگامی که امواج صوتی به بافت‌های نرم و مفاصل برخورد می‌کنند، به صورت یک ماساژ دهنده در مقیاس میکرو عمل می‌کنند و باعث کاهش تورم، افزایش جریان خون، تسکین درد و رفع گرفتگی و سختی عضلات می‌گردد.
روش درمانی یخ و گرما
روش یخ و گرما از گذشته برای درمان گرفتگی کمر مورد استفاده قرار می‌گرفته است. از روش یخ درمانی غالباً برای کاهش تورم و تسکین درد بلافاصله بعد از آسیب‌دیدگی استفاده می‌شود. روش گرما درمانی هم برای شُل کردن عضلات، افزایش جریان خون و تسکین دردهای مزمن استفاده می‌شود. بسته به شرایط خاص هر بیمار می‌توان روش‌های یخ درمانی و گرما درمانی را به شکل مناسبی تلفیق کرد و برای هر بیمار مورد استفاده قرار داد.
مشاوره تغذیه و رژیم غذایی
تحقیقات نشان داده است که رژیم غذایی نامناسب و عدم تعادل در مواد غذایی می‌تواند باعث بیماری‌های خطرناکی از قبیل بروز بیماری‌های قلبی، سکته مغزی، دیابت و سرطان شود. متخصصان کایروپرکتیک در زمینه مشاوره تغذیه و رژیم غذایی هم به صورت تخصصی آموزش دیده‌اند. پزشک معالج شما می‌تواند یک برنامه تغذیه اختصاصی مطابق با نیازهای شما برایتان تهیه کند که به حفظ سلامتی و کاهش خطر بروز این بیماری‌های خطرناک کمک نماید.
مشاوره اصلاح سبک زندگی
سبک زندگی که شما برای هر روز خود انتخاب می‌کنید، می‌تواند بر سلامتی شما در دراز مدت تأثیر بسیار زیادی داشته باشد. امروز می‌دانیم که زندگی کردن برای چند سال با رفتارهایی که فقط اندکی ناسالم به نظر می‌رسد، می‌تواند در دراز مدت بیماری‌ها و مشکلات بسیار بزرگی برای سلامتی ما ایجاد کند. مثال‌هایی از رفتارها و شیوه‌های ناسالم در سبک زندگی که می‌تواند بر سلامتی شما اثر منفی داشته باشد، عبارت است از:
- ورزش نکردن به طور منظم
- سیگار کشیدن
- رژیم غذایی ناسالم
- فشار روحی زیاد
- وابستگی شدید به داروها
- زیاده‌روی در مصرف الکل
- وضعیت نامناسب بدن در هنگام نشستن، ایستادن یا راه رفتن
- شیوه غلط بلند کردن اجسام