تنیس‌البو یا آرنج تنیس بازان: درمان، علائم و علت

تاریخ: ۹ اسفند ۱۴۰۲

تنیس‌البو یک آسیب‌دیدگی دردناک است که بر اثر کشیدگی تاندون‌های متصل به آرنج ایجاد می‌شود و عموما علت آن استفاده بیش از حد از مفصل آرنج  و وارد کردن فشار مضاعف به آن است که به خاطر انجام دادن حرکات تکراری مچ دست و بازو ایجاد می‌شود. بیماری تنیس البو یا آرنج تنیس بازان برخلاف نام آن ، لزوما فقط در افرادی که تنیس بازی می‌کنند ایجاد نمی‌شود و در واقع اغلب افرادی که به این آسیب دچار می‌شوند، ورزشکاران تنیس نیستند. این آسیب معمولا در افرادی ایجاد می‌شود که شغل و حرفه‌ی آن‌ها مستلزم انجام حرکاتی است که به آسیب تنیس البو منجر می‌شود، از جمله: لوله‌کش‌ها، نقاشان، نجارها و قصاب‌ها. منشاء اصلی درد ناشی از تنیس‌البو در محل اتصال تاندون‌های ساعد به قسمت خارجی استخوان آرنج است. این درد ممکن است در ساعد و مچ دست بیمار نیز منتشر شود.

 

علائم و نشانه‌ها

---

درد ناشی از تنیس‌البو ممکن است از آرنج شروع شده و تا ساعد و مچ دست منتشر شود. درد و احساس ضعف ناشی از این آسیب می‌تواند باعث شود که به لرزش دست دچار شوید و به عنوان مثال، گرفتن دستگیره در یا نگه داشتن فنجان قهوه برایتان مشکل شود.

علت‌ها و دلایل

---

تنیس‌البو یک آسیب مزمن و فرسایشی است که ناشی از استفاده بیش از حد از ماهیچه‌ها و کشیدگی تاندون‌ها حاصل می‌شود. این آسیب اغلب به دلیل انجام حرکات تکراری و مداوم با دست ایجاد می‌شود، که منجر به انقباض و رها کردن عضلات مرتبط با بلند کردن دست و مچ دست می‌گردد. استفاده مکرر از حرکات و فشار به ماهیچه‌ها، باعث بروز پارگی‌های کوچک و متعدد در نقاط اتصال ماهیچه‌های ساعد به قسمت خارجی استخوان آرنج می‌شود. (این ماهیچه‌ها توسط تاندون به استخوان متصل هستند.)

عوامل خطر

---

عواملی که می‌توانند در افزایش احتمال بروز این آسیب موثر باشند عبارتند از:

سن: هر چند تنیس‌البو می‌تواند در هر ‌سنی ایجاد شود، اما این آسیب در بین افرادی با سن بین ۳۰ تا ۵۰ سال بیشتر شایع است.

شغل: افرادی که شغل آن‌ها مستلزم انجام حرکات تکراری و مداوم مچ دست و بازو می‌باشد، بیشتر در معرض این آسیب  هستند. برای مثال، برخی از مشاغل مستعد عبارتند از: لوله‌کش‌ها، نقاشان، نجارها و قصاب‌ها.

انجام برخی از ورزش‌ها: انجام ورزش‌های راکتی مانند تنیس می‌تواند خطر بروز آسیب تنیس‌البو را افزایش دهد، خصوصا اگر هنگام زدن ضربه از تکنیک صحیحی استفاده نشود.

تست و تشخیص

---

در حین انجام معاینه فیزیکی ممکن است پزشک روی ناحیه آسیب‌دیده فشار وارد کند و از شما بخواهد که آرنج، مچ دست و انگشتان خود را در جهت‌های مختلف حرکت دهید. در اغلب موارد با بررسی سوابق پزشکی شما و انجام معاینه فیزیکی می‌توان به اطلاعات کافی برای تشخیص آسیب تنیس‌البو دست یافت. اما در صورتی که پزشک به وجود مشکل دیگری مشکوک باشد، انجام عکسبرداری اشعه ایکس یا سایر عکسبرداری‌ها را تجویز خواهد کرد.

درمان تنیس‌البو

---

ثابت شده است که انجام فیزیوتراپی در درمان و کنترل کوتاه‌مدت و بلندمدت درد ناشی از تنیس‌البو موثر و نتیجه‌بخش است. اهداف انجام فیزیوتراپی عبارتند از:

• کاهش درد آرنج
• تسهیل روند ترمیم بافت‌ها
• بازیابی دامنه حرکتی و عملکرد مفصل آرنج
• بازیابی طول عادی عضله و قدرت عضلانی و الگوهای حرکتی نرمال
• نرمال‌سازی عملکرد عصب‌های حرکتی در دست‌ها
• نرمال‌سازی عملکرد حرکتی درمفاصل گردن

درمان به روش Astym

Astym یک از روش‌های درمان آرنج تنیس بازان به صورت غیر‌جراحی و بسیار موثر است که موجب تحریک بدن برای بازسازی تاندون‌ها و سایر بافت‌های نرم می‌شود. در این روش، ابزار‌ها و وسایل مخصوصی روی پوست قرار داده شده و به طور خفیف یا متوسط  فشار داده می‌شوند تا موجب تحریک بدن و ایجاد واکنشی شوند که موجب بازسازی بدن و بهبودی آسیب‌دیدگی می‌شود.

 تزریق خون به ناحیه آسیب‌دیده

در این روش، پزشک مقداری از خون شما را می‌گیرد و سپس آن را در ناحیه آسیب‌دیده تزریق می‌کند، به این امید که این کار موجب یک واکنش فیزیولوژیکی در بدن شود که موجب کاهش درد و بهبود عملکرد شود.

تزریق کورتیکاستروئید

داروهای کورتیکاستروئید به اطراف تاندون ملتهب تزریق می‌شوند تا میزان التهاب آن را کاهش دهند و درد ناشی از آن را تسکین دهند. اما تکرار بیش از حد این تزریقات ممکن است منجر به ضعیف شدن تاندون و افزایش احتمال آسیب‌دیدگی مجدد تاندون شود. در این روش، حواستان به این نکته باشد که داروهای کورتیکاستروئید به صورت مستقیم در تاندون تزریق نشوند، زیرا ممکن است باعث آسیب و پارگی تاندون شوند.

انجام تمرینات اکسنتریک (انقباض برونگرا)

حرکات اکسنتریک به حرکاتی گفته می‌شود که در آن انقباض عضلانی موجب افزایش طول عضله می شود و عضله با انقباض خود حرکت را کنترل می‌کند. انجام تمرینات اکسنتریک نیاز به پشتکار زیادی دارد و لازم است زمان کافی برای آن اختصاص داده شود،  چرا که این تمرینات باید هفت روز هفتو در حدود  ۱۰۰ تا ۱۵۰ بار در هر روز تکرار شوند و این روند تمرینی حداقل تا ۱۲ هفته دنبال شود.

تحریک الکتریکی و یونتوفورزیس

در این روش، از دستگاه‌های مخصوصی برای فرستادن جریان الکتریکی به ناحیه‌ی دردناک دست استفاده می‌شود. این کار باید چند جلسه تکرار شود. گاهی اوقات روی پوست بیمار دارو یا پماد کورتیکاستروئید مالیده می‌شود و سپس با استفاده از ارسال جریان الکتریکی به پوست، این مواد در پوست فرو رفته و به بافت آسیب‌دیده می‌رسند؛ به این روش یونتوفورزیس گفته می‌شود.

شاکویوتراپی (ESWT)

پزشک با استفاده از یک دستگاه مخصوص، یک سری امواج شوکی با انرژی پایین را به ناحیه آسیب‌دیده، می‌فرستد. نحوه‌ی انجام شاک‌ویوتراپی برای هر یک از بیماران از جنبه‌های مختلفی، متفاوت است از جمله: طول دوره‌ی درمان، شدت و فرکانس امواج شاکویو، تعداد جلسات درمانی و فواصل بین آن‌ها.

ماساژ- به روش معمول یا با کمک تجهیزات

برای درمان تنیس البو در امتداد عضلات تاندون‌های دست، ماساژ عمیقی انجام می‌شود و هدف از انجام این ماساژ آزاد‌سازی بافت‌ها به طور مکانیکی می‌باشد. هرچند هیچ شواهد علمی ‌برای اثبات تاثیرگذاری این روش وجود ندارد، اما افراد بسیاری نتایج موفقیت‌آمیز و تاثیرات مثبت این روش را گزارش کرده‌اند.

لیزر/نور درمانی

در این روش اشعه‌ی لیزر یا اشعه‌ی نوری بر روی ناحیه آسیب‌دیده تابانده می‌شوند. اشعه مورد استفاده می‌تواند از نوع لیزر کم توان (لیزر سرد) یا LED (دیود ساطع کننده نور) یا SLD (دیود فوق درخشان) باشد.

داروهای ضدالتهاب یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی

داروهای NSAD خوراکی (داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی) برای ده‌ها سال است که برای درمان درد ناشی از تنیس‌البو به کار می‌روند. اخیرا از ژل‌ها یا برچسب‌هایی که حاوی این داروها هستند نیز برای درمان درد ناشی از تنیس‌البو استفاده می‌شود.

تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)

در این روش، پزشک مقداری از خون بیمار را می‌گیرد و آن را درون دستگاهی قرار می‌دهد که با چرخش دادن ظرف حاوی خون، موجب جداسازی پلاسمای خون می‌شود که این پلاسما غنی از پلاکت‌های خونی می‌باشد. سپس این ماده در محل بروز آسیب‌دیدگی تزریق می‌شود. تزریق این ماده موجب واکنش‌های فیزیولوژیکی می‌شود که منجر به کاهش درد و بهبود عملکرد عضو آسیب‌دیده می‌شود. در صورتی که تزریق PRP با کمک تصاویر اولتراسوند در محل مورد نظر تزریق شود، می‌تواند در درمان التهاب تاندون بسیار موثر باشد.

اسکلروتراپی (پرولوتراپی)

در این روش، یک ماده‌ی محرک در محل آسیب‌دیدگی تزریق می‌شود. این ماده موجب زخم شدن و سپس شکل‌گیری بافت اضافی در جای این زخم‌ها می‌شود. زخم‌های داخلی که با تزریق این ماده ایجاد می‌شوند، موجب مسدود شدن عصب‌هایی می‌شوند که سیگنال‌های درد را منتقل می‌کنند. در روش پرولوتراپی، در محل بروز آسیب‌دیدگی در نزدیکی مفصل، زخم‌هایی ایجاد می‌شود. اگر مفصل دچار عدم ثبات شده باشد، شکل‌گیری بافت اضافی در جای زخم‌ها، در کپسول مفصلی، به ثبات بیشتر مفصل کمک می‌کند.

استراحت نسبی/آتل/بی حرکت کردن ناحیه آسیب‌دیده

این موارد از توصیه‌های معمول برای درمان تنیس‌البو یا سایر آسیب‌های تاندونی می‌باشد. در موراد ابتلا به تنیس‌البو مزمن، استراحت دادن عضو آسیب‌دیده، به تنهایی، نمی‌تواند موجب بهبودی کامل و رفع مشکل اصلی (فرسایش و تحلیل رفتن تاندون) شود. اما این روش برای کاهش التهاب در موارد حاد تنیس‌البو (آسیب ناگهانی و کوتاه مدت) مفید است.

کمپرس سرد / کشش عضله

انجام حرکات کششی، موجب تسریع روند بهبودی و همچنین اصلاح راستای صحیح قرارگیری بافت‌ها، می‌شود. البته انجام حرکات کششی، به تنهایی نمی‌تواند موجب بهبودی کامل تنیس‌البو یا سایر مشکلات التهاب تاندون در بدن شود. این روش اغلب به عنوان بخشی از برنامه‌ی درمانی و توانبخشی و در کنار درمان های دیگر، توصیه می‌شود.

جراحی

جراحی آخرین روش درمانی است که ممکن است به بیمار توصیه شود. جراحی که برای درمان تنیس‌البو انجام می‌شود، معمولا به صورت جراحی باز است اما بعد از آن نیازی به بستری کردن بیمار در بیمارستان نیست. این جراحی را می‌توان به صورت بسته و با کمک آرتروسکوپی نیز انجام داد، در این صورت نیز جراحی به صورت سرپایی انجام می‌شود و نیازی به بستری کردن بیمار نیست. در اغلب تکنیک‌های جراحی تنیس‌البو، بافت آسیب‌دیده برداشته می‌شود.

اولتراسوند و Phonophoresis

از دستگاه اولتراسوند برای فرستادن امواج صوتی با فرکانس بالا، به ناحیه آسیب‌دیده استفاده می‌شود. معمولا لازم است که این کار طی چندین جلسه انجام شود. انرژی امواج صوتی موجب گرم شدن موضعی بافت‌های آسیب‌دیده‌ی مورد نظر می‌شود.