بهبود نقص شنوایی در سالمندان با کمک سمعک، لب خوانی یا بلندگو

تاریخ: ۹ اسفند ۱۴۰۲

نقص شنوایی

با بالا رفتن سن، تغییراتی را در عملکرد بدن خود تجربه خواهید کرد. از دست دادن شنوایی، می‌تواند یکی از این تغییرات باشد.

از دست رفتن شنوایی به دلیل کهولت سن، یک عارضه‌ی شایع است که بسیاری از افراد مسن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تقریباً یک نفر از هر دو بزرگسال، درجاتی از فقدان شنوایی را در سن بالاتر از ۶۵ سال تجربه می‌کنند.

فقدان شنوایی مرتبط با سن، به نام پریسبیکوزیس نیز خوانده می‌شود. گرچه فقدان شنوایی مرتبط با سن، یک عارضه‌ی تهدید کننده‌ی حیات نیست، اما اگر به صورت درمان‌نشده رها شود، می‌تواند دارای تأثیر چشم‌گیر بر روی کیفیت زندگی فرد باشد.

انواع نقص شنوایی


نقص شنوایی در اشکال مختلفی بروز می‌کند. این بیماری می‌تواند به شکل فقدان خفیف باشد، که در آن شخص صداهای بلند خاصی مانند صدای خانم‌ها و بچه‌ها را نمی‌شوند، یا به شکل از دست رفتن کلی شنوایی بروز کند. دو دسته‌بندی کلی از نقص شنوایی وجود دارد:

  • کاهش شنوایی حسی، که زمانی اتفاق می‌افتد که آسیب به عصب گوش میانی یا شنوایی گوش وارد می‌شود. این نوع نقص معمولاً دائمی است.
  • کاهش شنوایی انتقالی، زمانی رخ می‌دهد که امواج صوتی نمی‌توانند به گوش میانی برسند. علت آن می‌تواند تشکیل شدن جرم در گوش، مایع یا سوراخ شدن پرده‌ی گوش باشد. درمان پزشکی یا جراحی، معمولاً می‌تواند این نوع نقص شنوایی را معالجه کند.

از دست رفتن ناگهانی شنوایی

از دست رفتن ناگهانی شنوایی حسی، یا کری ناگهانی، فقدان سریع توانایی شنیدن است. این عارضه می‌تواند به یکباره یا در مدت سه روز برای فرد رخ بدهد. این حالت باید به عنوان یک مورد اورژانسی مدنظر قرار بگیرد. اگر شما یا کسی که می‌شناسید، فقدان شنوایی حسی ناگهانی را تجربه کرده است، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

فقدان شنوایی مرتبط با سن (پریسبیکوزیس)

نوعی از نقص شنوایی، به نام پریسبیکوزیس یا فقدان شنوایی مرتبط با سن، با گذشت زمان و پیشرفت سن افراد ایجاد می‌شود. به نظر می‌رسد که این مشکل به وراثت برمی‌گردد و احتمالاً ناشی از تغییرات در گوش میانی و عصب‌های شنوایی است. ابتلا به پریسبیکوزیس می‌تواند منجر به کاهش تحمل نسبت به صداهای بلند شود و توانایی شنیدن صحبت‌های دیگران را تضعیف کند.

این نقص شنوایی معمولاً در هر دو گوش اتفاق می‌افتد و هر دو گوش به یک اندازه تحت تأثیر قرار می‌گیرند. به دلیل طبیعت تدریجی این نقص، فرد ممکن است به‌طور کامل درک نکند که بخشی از توانایی شنیداری خود را از دست داده است.

وز وز گوش (تینیتوس)

تینیتوس نیز که در افراد میانسال شایع است، معمولاً به عنوان وز وز گوش توصیف می‎شود اما می‌تواند صدایی شبیه به خروش، تیک تیک، هیس یا وز وز داشته باشد. تینیتوس ممکن است گاهی اوقات احساس شود. ممکن است در یک گوش یا هر دو شنیده شده و ممکن است بلند یا آرام باشد. تینیتوس می‌تواند با هر نوع نقص شنوایی همراه بوده و ممکن است علامت بیماری‌های دیگری مانند فشار خون بالا یا آلرژی‌ها یا عوارض جانبی داروها باشد. تینیتوس یک علامت و نه یک بیماری است. گاهی اوقات چیزی به سادگی جرم گوش که باعث انسداد کانال گوش شده است، تینیتوس را ایجاد می‎کند و گاهی این علامت نتیجه‎ی بیماری‌های دیگری است.

علت‌های فقدان شنوایی مرتبط با سن


فقدان شنوایی به دلیل کهولت سن به تدریج و با گذشت زمان ایجاد می‌شود. تغییرات متعددی در گوش میانی ممکن است باعث ایجاد این عارضه شوند. اینها شامل موارد زیر می‌باشند:

  • تغییر در ساختار گوش میانی
  • تغییر در جریان خون گوش میانی
  • اختلال در اعصاب مسئول شنوایی
  • تغییر در روش تحلیل صداها و صحبت‌ها توسط مغز
  • آسیب به موهای کوچک موجود در گوش که مسئول انتقال اصوات به مغز هستند.

فقدان شنوایی مرتبط با سن همچنین ممکن است به دلایل دیگری از جمله موارد زیر ایجاد شود:

  • دیابت
  • جریان خون ضعیف
  • بودن در معرض صداهای بلند
  • استفاده از داروهای خاص
  • سابقه‌ی خانوادگی نقص شنوایی
  • سیگار کشیدن

علائم نقص شنوایی مرتبط با سن


علائم نقص شنوایی مرتبط با سن معمولاً با عدم توانایی صداهای بلند شروع می‌شود. ممکن است مشاهده کنید که در شنیدن صدای خانم‌ها یا کودکان دچار مشکل هستید. همچنین ممکن است در شنیدن نویزهای پس زمینه یا شنیدن صدای واضح دیگران مشکل داشته باشید.

علائم دیگری که ممکن است رخ دهند شامل موارد زیر می‌باشند:

  • صداهای خاصی به نظر خیلی بلند می‌رسند.
  • شنیدن در محیط‌هایی که نویز دارند دشوار است.
  • شنیدن تفاوت میان حرف s و th دشوار است.
  • در گوش صدای وز وز میآ‌آید.
  • باید صدای تلویزیون یا رادیو را بیشتر از حد معمول کنید.
  • باید مداوم از افراد بخواهید که حرف خود را تکرار کنند.
  • در درک مکالمه‌ی تلفنی مشکل دارید.

اگر هر کدام از این علائم را مشاهده کردید، پزشک خود را مطلع کنید. اینها می‌توانند علامت دیگر بیماری‌ها نیز باشند و باید توسط پزشک مورد بررسی قرار بگیرند.

این بیماری چگونه تشخیص داده می‌شود؟


در صورت تجربه علائم نقص شنوایی به دلیل پیری، معمولاً مناسب است با پزشک خود ملاقات کنید. پزشک یک معاینه فیزیکی جامع انجام داده و اطمینان حاصل می‌شود که هیچ علت دیگری برای نقص شنوایی وجود ندارد. او ممکن است با استفاده از اتوسکوپ، داخل گوش شما را بررسی کند.

اگر پزشک علت دیگری برای نقص شنوایی شما پیدا نکند، احتمالاً به شما تشخیص پریسبیکوزیس خواهد داد. پزشک ممکن است شما را به یک متخصص شنوایی، به نام شنوایی‌شناس، ارجاع دهد. این متخصص قادر است تست‌های شنوایی انجام داده و میزان نقص شنوایی را ارزیابی کند.

درمان نقص گوش مرتبط با سن


هیچ درمانی برای نقص شنوایی به دلیل کهولت سن وجود ندارد. اگر این عارضه در شما تشخیص داده شده است، پزشک برای بهبود شنوایی و کیفیت زندگی بر روی شما کار خواهد کرد. پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:

  • استفاده از سمعک برای بهتر شنیدن
  • تجهیزات کمکی مانند امپلی فایرهای تلفن
  • درس‌هایی در زبان اشاره یا لب‎خوانی (برای فقدان شدید شنوایی)

در برخی از موارد، پزشک ممکن است کاشت حلزون را توصیه کند. این یک وسیله‌ی الکترونیکی کوچک است که با عمل جراحی در گوش شما قرار داده می‌شود. ایمپلنت‌ها حلزون می‌توانند صداها را تا حدی بلندتر کنند اما شنوایی عادی را برنمی‌گردانند. این گزینه تنها برای افرادی استفاده می‌شود که دارای مشکل شدید در شنوایی هستند.

راه‌هایی برای مقابله با نقص شنوایی


مقابله با نقص شنوایی

اگر علائم نقص شنوایی را در خود مشاهده کردید، با پزشک صحبت کنید. اگر دارای مشکل در شنیدن هستید، باید:

  • اجازه بدهید افراد بدانند که شما دارای مشکل در شنیدن هستید.
  • از افراد بخواهید که چهره به چهره‌ی شما قرار گرفته و کندتر و واضح‌تر صحبت کنند. همچنین از آنها بخواهید که با صدای بلندتر با شما حرف بزنند اما فریاد نکشند.
  • به آنچه که گفته می‌شود و اداها و ژست‌های صورت فرد دقت کنید.
  • اگر چیزی که فرد می‌گوید را متوجه نشده اید، به او اطلاع بدهید.
  • از فرد بخواهید تا جمله‌ی خود را با کلمات دیگری بگوید و دوباره تلاش کنید.

مهم‌ترین کاری که در مواجهه با این مشکل باید انجام دهید، پیگیری درمان حرفه‌ای است. پزشک خانوادگی شما ممکن است قادر به تشخیص و درمان این مشکل باشد. همچنین ممکن است پزشک، شما را به متخصصان دیگر مانند متخصص گوش و حلق و بینی یا متخصص شنوایی شناسی (پزشکی که می‌تواند میزان نقص شنوایی را شناسایی کرده و اندازه‌گیری کند) ارجاع دهد.

نکات صحبت با افرادی که دارای نقص شنوایی هستند


در اینجا توصیه‌هایی آورده شده است، که می‌توانید در زمان صحبت با کسانی که دارای مشکل در شنیدن هستند، به کار ببندید:

  • در جمع، افرادی که دارای نقص شنوایی هستند را نیز در مکالمات شرکت دهید.
  • برای کمک به کاهش نویز محیط، مکان ساکتی را برای صحبت با چنین افرادی پیدا کنید، بخصوص در رستوران‌ها و در گردهمایی‌های اجتماعی.
  • در نور خوب ایستاده و از حالت‌های چهره و اداها برای دادن راهنمایی به فرد استفاده کنید.
  • چهره به چهره‌ی فرد ایستاده و آشکارا صحبت کنید.
  • کمی بلندتر از حد نرمال صحبت کنید، اما فریاد نکشید.
  • با سرعت معقولی صحبت کنید.
  • دهان خود را در زمان صحبت پنهان نکنید، چیزی نخورید و آدامس نجوید.
  • صحبت خود را در صورت نیاز تکرار کرده و از کلمات متفاوتی استفاده کنید.
  • مطمئن شوید که در یک زمان فقط یک فرد صحبت می‌کند.
  • صبور باشید، مثبت و آرام بمانید.
  • از او بپرسید که چطور می‌توانید به او کمک کنید.

دورنمای نقص شنوایی به دلیل کهولت سن


اختلال شنوایی مرتبط با پیری یک وضعیت تداومی است که با گذر زمان بهبود نمی‌یابد. اگر شنوایی خود را از دست بدهید، این وضعیت به صورت دائمی باقی خواهد ماند. هر چند با گذشت زمان وضعیت فرد بدتر می‌شود، اما استفاده از وسایل کمکی مانند سمعک‌ها می‌تواند کیفیت زندگی را بهبود بخشد.

در مورد گزینه‌های درمانی موجود، با پزشک خود مشورت کنید. از او بپرسید که چه اقداماتی می‌توانید انجام دهید تا تأثیر این اختلال بر زندگی روزمره‌ی خود را به حداقل برسانید. همچنین ممکن است به دنبال راهکارهایی برای پیشگیری از افسردگی، اضطراب، و ایزوله شدن اجتماعی که معمولاً با این نوع اختلال همراه است، باشید.

پیش‌گیری از فقدان شنوایی مرتبط با سن


ممکن است قادر نباشید که از کم شدن شنوایی به دلیل بالا رفتن سن جلوگیری کنید. با این حال، گام‌هایی هستند که می‌توانید برای پیش‌گیری از بدتر شدن آن بردارید. اگر از فقدان شنوایی به دلیل کهولت سن رنج می‎برید، توصیه‌های زیر را به خاطر داشته باشید:

  • از بودن مکرر در معرض صداهای بلند پرهیز کنید.
  • از محافظ گوش در مکان‌هایی که در آنها صداهای بلند وجود دارد، استفاده کنید.
  • اگر دیابت دارید، قند خون خود را تحت کنترل داشته باشید.

اگر علائم این اختلال را تجربه می‌کنید، بهتر است به سرعت به پزشک خود مراجعه کرده و کمک فوری بگیرید. اگر فقدان شنوایی شما پیشرفت کند، احتمالاً توانایی درک صحبت‌ها را از دست خواهید داد. با این حال، با دریافت درمان زود هنگام، ممکن است توانایی درک صحبت‌ها حفظ شود و فقدان شنوایی به حداقل کاهش یابد.

آخرین مقالات
تلفن نوبت دهی کلینیک